Salonia Matidia
Obitus: 119;
Patria: Roma antiqua
Familia
Coniunx: Lucius Vibius Sabinus, Lucius Mindius, Gaius Calpurnius Crassus Frugi Piso Licinianus
Proles: Vibia Sabina, Vibia Matidia, Mindia Matidia, Rupilia
Familia: Five Good Emperors
Salonia Matidia[1] alias Matidia Maior (die 4 Iulii nata[2] ante annum 69; anno 119 mortua) fuit filia sororis imperatoris Traiani Ulpiae Marcianae et socrus imperatoris Hadriani. In domo Traiani vivebat et cum mater obiit anno 112 in eius locum Augusta facta est[3]. Nomen Matidia e patre Caio Salonio Matidio Patruino duxit. Avunculum ad expeditionem Parthicam secuta est atque eius corpus una cum Plotina Romam reportavit[4]. Postquam anno 119 obiit[5] et ipsa apotheosi honorata est atque inter deas relata 'diva' appellata. Hadrianus cum alios honores[6] tum ei templum in Campo Martio dedicavit[7]. E quo liquet Matidiam una cum Plotina et praefecto praetorio Hadriano a Traiano adoptato multum contulisse.
De matrimoniis
[recensere | fontem recensere]Duo mariti ei noti sunt: 1) Lucius Vibius Sabinus cui Vibiam Sabinam peperit, Hadriani imperatoris uxorem. 2) Mindius quidam cui Mindiam Matidiam alias Matidiam Minorem peperit, feminam locupletem quae Antonino Pio iam mortuo adhuc vivebat[8] Ambo cito obierunt ita ut Matidia vidua diu manserit[9]. Nonnulli ei tertium maritum tribuunt ita ut avia Faustinae Maioris fieret; qui et ipse non diu vixit, ut videtur.
Numismatica
[recensere | fontem recensere]Primi nummi nomine Matidiae inscripti ad annum 112 referuntur. Primo in denariorum matris Marcianae Augustae aversa parte MATIDIA AVG(ustae) F(ilia) legitur sub femina sedente duobus liberis circumdata (hoc est Matidia Minore et Sabina)[10]. Matre mortua caput Matidiae cum titulo MATIDIA AVG(usta) DIVAE MARCIANAE F(ilia) tam in aureis[11] quam in sestertiis[12] aut denariis[13] expressum est. In aversa parte Pietatis figurae stanti adsimulatur cum duabus filiabus. Mortua Matidia et consecrata, iam regnante Hadriano, idem caput comitatur titulus DIVA AVGVSTA MATIDIA et in aversa parte CONSECRATIO legitur cum aquila in sceptro stante[14]. In aureo cum Plotina quoque consociata est, regnante Hadriano[15].
Et in Asia Minore nummi Graeci effigie Matidiae signati sunt[16].
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ AE 1954, 0062
- ↑ Feriale Duranum 2.19. Cf Hildegard Temporini - Gräfin Vitzthum in Der Neue Pauly.
- ↑ Fasti Ostienses 112 = CIL 14, 244. Sed vide E. J. Bickerman, "Diva Augusta Marciana". The American Journal of Philology, 1974: 362–376
- ↑ Historia Augusta. Vita Hadriani V.9.
- ↑ CIL 6, 2080: Acta fratrum Arvalium. CIL 14, 3579 = Fragmentum laudationis funebris ab ipso Hadriano habitae Tibure repertum. Cf Christopher P. Jones, "A Speech of the Emperor Hadrian", The Classical Quarterly, 2004: 266-273.
- ↑ Historia Augusta. Vita Hadriani IX.9 et XIX.5
- ↑ CIL 15, 7248. CIL 6, 31893. Hoc templum in rarissimo numismate Hadriani expressum est cum titulo: DIVAE MATIDIAE SOCRUI. Notatur etiam in Discriptione XIIII regionum urbis Romae; Regio IX: 'basilicam Matidies et Marcianes', inter Pantheum et templum Divi Antonini. Textus apud Lacum Curtium
- ↑ Fronto Ad Marcum Caesarem 2.16: summo genere, summis opibus nobilissima femina.
- ↑ CIL 14, 3579, oratio Hadriani.
- ↑ Exemplar in Museo Britannico
- ↑ Exemplar in Museo Britannico
- ↑ Exemplar in Museo Britannico.
- ↑ Exemplar in Museo Britannico
- ↑ Exemplar denarii.
- ↑ Exemplar in Museo Britannico
- ↑ Anazarbi in Cilicia, Thyatirae in Lydia, Cotiaci et Laodiceae ad Lycum in Phrygia. Cf. David R. Sear, Greek imperial coins and their values, 1982 pp.102-3.
Plura legere si cupis
[recensere | fontem recensere]- Marie-Thérèse Raepsaet-Charlier: Prosopographie des femmes de l’ordre senatorial (Ier–IIe siècles). Lugduni Batavorum, Peeters, 1987: 681 Recensio critica
- Mary T. Boatwright, "The Imperial Women of the Early Second Century A.C.", The American Journal of Philology, 1991: 513-540
- F. Cenerini, “Pompeia Plotina e Ulpia Marciana: le donne di Traiano”, in L. Zerbini(cur.), Traiano l'Optimus Princeps, Treviso, Unibrè, 2019: 9-25.
- María Pilar González-Conde Puente, "El proceso de formación de la política dinástica de Trajano", Dialogues d'histoire ancienne, 2015: 127-148
- James H. Oliver, "The Divi of the Hadrianic Period", The Harvard Theological Review, Vol. 42, 1949: 35-40
- P. A. Roche, "The Public Image of Trajan's Family", Classical Philology, 2002: 41-60
- Karl Strobel, Kaiser Traian. Eine Epoche der Weltgeschichte, Friedrich Pustet, 2010 Recensio critica
- Hildegard Temporini, Die Frauen am Hofe Trajans. Ein Beitrag zur Stellung der Augustae im Principat, De Gruyter, 1978 Recensio critica Nonnullae paginae apud Guglum librorum
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]- Vicimedia communia plura habent quae ad Saloniam Matidiam pertinent.
- De honoribus Matidiae ab Hadriano collatis
- Nummi Matidiae in Museo Britannico
- Enciclopedia delle donne