Peter Schlemihls wundersame Geschichte

E Vicipaedia
Prima editio (1814). Petrus Schlemihl pergamenum et pennam tenet (pactum cum diabolo)ː Ex humero pendet Fortunati mirus sacculus.

Peter Schlemihls wundersame Geschichte ('Petri Schlemihl mirabiles res gestae') est narratiuncula vel fortasse potius apologus ab Adelberto von Chamisso prima persona et Theodisce anno 1813 scripta, anno 1814 publicata. Petri Schlemihl vitam narrat, hominis qui umbram suam inconsulte ignoto homini vendidit atque postea ex hominum societate exclusus solem fugere coactus est. Hic libellus in plures linguas conversus non minus quam Faustus velut mythus temporum modernorum factus est. Certe scriptor autobiographicas res cum thematibus e puerilibus fabellis ductis (stivalia[1] septem legarum, pactum cum diabolo, Fortunati crumena etc.) singulariter confudit.

Argumentum[recensere | fontem recensere]

Textus lectoribus traditur velut narratio ab ipso Petro Schlemihl composita ad amicum suum Adalbertum de Chamisso qui eam publicari iussit. Revera tamen multa in ea, ut nomen ministri Bengel et canis et botanicae studium et tabaci abusus, ad Adalbertum ipsum pertinent. Narrator, pauper vir qui ad divitem hominem Thomam Iohn honesti officii spe venit, ibi metuendae personae occurrit, quae quisquam e convivis sibi optarit statim praebendi capaci. Qui Petro Schlemihl persuadet ut umbram miro Fortunati sacculo commutet, qui aureos nummos ad libitum sine fine producere potest. Mox tamen animadvertit sine umbra hominem ab omnibus contemni et reici. Solis lumen fugit nec divitiae obstare potuerunt quin puellam amatam Minnam amitteret quam parentes homini improbo Rascal dare malunt quia pulchram umbram circum se in solum proicit. Petrus Schlemihl anxie hominis ignoti reditum exspectat qui post annum et diem alterum negotium propositurum pollicitus erat. Qui cum venit libellum ad signandum narratori profert quo post mortem animam libelli portatori leget. Nisi ita fecerit numquam umbram reciperaturum esse. Nihilominus narrator recusat et cum matrimonium Minnae fit animo linquitur. Deinde velut novus Ahasverus[2] locum semper mutare cogitur. Ita malo genio iratus est ut Fortunati crumenam abicere decernat, omne vinculum cum diabolo absecans. Pauper iterum factus in vicum advenit ubi, quia soleae perpetuis peregrinationibus absumptae sunt, ocreas reliqua pecunia emit. Quae mox animadvertit nihil aliud esse nisi ocreas vel stivalia septem legarum quibus totam terram paucis passibus percurrere potest. Ita longinquissimas regiones adit et geographiae scientiaeque naturali se dedere constituit. Libros de iis rebus scribit et aliquo modo in solitudine Thebaidis cum cane suo beatam vitam agit. Ipse moralia ex apologo ducitː qui inter homines vivere cupit umbram ante divitias honoret. Qui vero optima sui parte contentus est ille consiliis non eget[3].

Nonnulli interpretatores umbram pro patria stare voluerunt quia familia de Chamisso tempore rerum novarum, cum Adelbertus adhuc puer esset, e Francia in Germaniam migravit. At cum aliis quoque thematibus, ut homine duplicato (Doppelgänger) tum in litteris saepe occurrente eam coniungere licet. Fortasse umbram pro identitate stare rectius dicere possis.

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Du Cange. Germaniceː Siebenmeilenstiefel. Francogalliceː bottes de sept lieues.
  2. Confer poema multo postea scriptum ː Der Neue Ahasverus
  3. Ultima sententiaː Du aber, mein Freund, willst du unter den Menschen leben, so lerne verehren zuvörderst den Schatten, sodann das Geld. Willst du nur dir und deinem bessern Selbst leben, o so brauchst du keinen Rat.

Plura legere si cupis[recensere | fontem recensere]

Diabolus umbram Petri Schlemihl secum ablaturus convolvit (in editione anni 1827).

Nexus externi[recensere | fontem recensere]