Mammonia

E Vicipaedia
"Maumenée": Bibliotheca Britannica MS Royal 12.C.xii f 11r

Mammonia[1] (conversio vocabuli Arabici مامونية māʿmūnīya), Anglonormannice maumenee fuit ferculum artis coquinariae Arabicae et Europaeae mediaevalis. E carne pullina contrita constabat, iure e vino amygdalisque et aromatibus infuso.

"Ad civerium leporis, ad mammoniam": Liber de coquina ubi diversitates ciborum docentur (Bibliotheca Nationalis Francica MS. latin 7131 f. 97bis v)

Māʿmūnīya iam saeculo XI inter alia fercula multa ab Abū al-Muṭahhar al-Azdī in fabula Ḥikāyat Abū al-Qāsim refertur.[2] Al-Ibšīḥī, auctor saeculi XIV ineunte, mammoniam a nomine caliphae al-Maʾmūn Aaronis filii appellatam esse refert, nullo fonte anteriore citato.[3]

Mammonia iam saeculo XIII in Anglia usitata est: ibi in catalogo poëtico epuli Anglonormannico sub nomine maumené ab auctore Gualtero de Bibbesworth relata est, verbis Viaunde de Cypre e maumené, Vin vermaile e blaunc a plenté.[4] Saeculo XV non oblita rursus in enumeratione epuli (sed oratione soluta) reperitur: creem de .ij. colures, maumenné, costez de venesoun rostez.[5] Saeculo XVI ineunte Wynkyn de Worde catalogum epuli exscribit ultimum nobis cognitum, in quo mameny enumeratus sit, rubrica feestes and seruyce from Eester vnto whytsondaye, his verbis: the seconde course, Iussell with Mameny ... ("Epulae servitiumque inter Pascham et Pentecostam ... Iuscellum et Mammonia [etc.]"[6]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. "Ad mammoniam": Liber de coquina II.47 (vide imaginem nostram)
  2. Geert Jan van Gelder, God's Banquet (Novi Eboraci: Columbia University Press, 2000) p. 76
  3. Rodinson (2001) p. 186
  4. Gualterus de Bibbesworth, Le Tretiz (MS G) 465-466 (Andrew Dalby, interpr., The Treatise of Walter of Bibbesworth [Totenais: Prospect Books, 2012. ISBN 978-1-903018-86-6] pp. 82-83)
  5. L. Jefferson, "Neville, Babthorpe and the Serjeants: Three fifteenth-century feast menus" in Oxoniensia vol. 63 (1998) pp. 241-249
  6. Wynkyn de Worde, The Boke of Kervynge (Londinii, 1508) f. A6b recensio interretialis)

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

Mawmene: Forme of cury no. 22 (Bibliotheca Rylandiana MS 7 ff. 18v-19r
Etymologica et historica
  • "Mamonia" in Marianne Bouchon, "Latin de cuisine" in Archivum Latinitatis Medii Aevi vol. 22 (1952) pp. 63-76 ad p. 71
  • Maxime Rodinson, "Māʿmūniyya East and West" in Maxime Rodinson, A. J. Arberry, Charles Perry, Medieval Arab Cookery (Totnes: Prospect Books, 2001) pp. 183-197
Praecepta
  • saec. XIII : Wuṣla ilā al-ḥabīb (Maxime Rodinson, Studies in Arabic Manuscripts in Maxime Rodinson, A. J. Arberry, Charles Perry, Medieval Arab Cookery [Totnes: Prospect Books, 2001] pp. 131-148) cap. 7 no. 5, p. 141
  • saec. XIII/XIV : Kitāb waṣf al-ʿaṭima al-muʿtada (Charles Perry, "The Description of Familiar Foods" in Maxime Rodinson, A. J. Arberry, Charles Perry, Medieval Arab Cookery [Totnes: Prospect Books, 2001]) p. 316 ("māmūniyya")
  • saec. XIV : Kanz al-fawāʾid fī tanwīʿ al-mawāʾid (Manuela Marin, David Waines, edd. [Stutgardiae: Steiner, 1993]; Nawal Nasrallah, interpr., Treasure Trove of Benefits and Variety at the Table [Lugduni Batavorum: Brill, 2018] p. 121, 123, 125)
  • saec. XIV : Libro per cuoco vel Anonimo Veneziano no. 44 (Ludovico Frati, ed., Libro di cucina del secolo XIV (Liburni, 1899) Textus a Thoma Gloning divulgatus) ("malmoma")
  • saec. XIV ineunte : BL Royal 12.C.xii f. 11r (Constance B. Hieatt, R. Jones, "Two Anglo-Norman culinary collections" in Speculum vol. 61 (1986) pp. 859-882 JSTOR) ("maumenee")
  • 1300/1309 : Liber de coquina ubi diversitates ciborum docentur II.47 (Marianne Mulon, "Deux traités inédits d'art culinaire médiéval" in Bulletin philologique et historique (jusqu'à 1610) du Comité des Travaux Historiques et Scientifiques [1968 (1971)] vol. 1 pp. 369-435) Textus ("De mamonia: Ad mammoniam ...")
  • ante 1325 : Doctrina faciendi diversa cibaria no. 7 (Constance B. Hieatt, Sharon Butler, edd., Curye on Inglysch [Londinii: Oxford University Press, 1985] pp. 43-58) ("maumenee")
  • 1377/1400 : Forme of cury no. 22, 202 (Constance B. Hieatt, Sharon Butler, edd., Curye on Inglysch [Londinii: Oxford University Press, 1985] pp. 93-145) ("mawmene, mawmenny")
  • 1381 : Diversa servicia no. 30 (Constance B. Hieatt, Sharon Butler, edd., Curye on Inglysch [Londinii: Oxford University Press, 1985] pp. 59-79) ("maumene")
  • saec. XIV exeunte : Utilis coquinario no. 25 (Constance B. Hieatt, Sharon Butler, edd., Curye on Inglysch [Londinii: Oxford University Press, 1985] pp. 61-91) ("mawmene")
  • 1480/1490 : BL MS Harleianus 5401 Textus ("mawmeny")

Nexus interni