Lingua Umbrica

Una e Tabulis Iguvinis: scriptura Umbrica similis est aliis scripturis Italiae.

Lingua Umbrica est lingua Indoeuropaea, sub familia Italica subsummata. Lingua Umbrica et lingua Osca sunt linguae Oscoumbricae vel Sabellicae, lingua Latina autem et lingua Falerica alterum gregem format, saepe Linguae Latino-Faliscae nominatum. In Umbria in usu fuit usque ad primum saeculum a.C.n. Dicitur minus similis Latinae linguae quam sunt aliae linguae Italicae.

Phonologia

Sonus s inter vocales r fit, ut in lingua Latina. Sonus d fit fricativa similis z. Sonus -ns in fine verbo fit f in omnibus linguis Oscoumbricis; in lingua Umbrica (sed non in Osca) -nss- in medio verbo fit -f- et -ns- fit -nz-. Multae vocales breves amittuntur; diphthongi fiunt monophthongi (id quod in lingua Osca non accidit).

Exemplum linguae Umbricae

Textus Umbricae maximi momenti est Tabulae Iguvinae, Iguvii inventae anno 1444. Ecce locus e tabella sexta:

Umbre	Latine
Este persklum aves anzeriates enetu pernaies pusnaes. Pre veres Treplanes Iuve krapuvi tre buf fetu arvia ustentu vatuva ferine feitu heris vinu heri puni ukriper Fisiu tutaper Ikuvina feitu sevum kutef pesnimu ařepes arves. Pus veres Treplanes tref sif kumiaf feitu trebe Iuvie ukriper Fisiu tutaper Ikuvina supa sumtu arvia ustentu puni fetu kutef persnimu ařepes arvies. Pre veres Tesenakes tre buf fetu Marte krapuvi fetu ukriper Fisiu tutaper Ikuvina arviu ustentu vatuva ferine fetu puni fetu kutef pesnimu ařepes arves. Pus veres Tesenakes tref buf feliuf fetu fisuvi Saçi ukriper Fisiu tutaper Ikuvina puni fetu supa sumtu arviu ustentu mefa vestiça ustentu fisuvi fetu ukriper Fisiu fetu kapiř purtitaf sakref etraf purtitaf etraf sakref tutaper Ikuvina kutef pesnimu ařepes arves. Pre veres Vehiies tref buf kaleřuf fetu Vufiune krapuvi ukriper Fisiu tutaper Ikuvina vatuva ferine fetu heri vinu heri puni arviu ustentu kutef pesnimu ařepes arves. Pus veres Vehiies tref hapinaf fetu tefre Iuvie ukriper Fisiu tutaper Ikuvina puste asiane fetu zeřef fetu pelsana fetu arvia ustentu puni fetu taçez pesnimu ařiper arvis ape habina purtiius suřum pesuntru fetu esmik vestiçam preve fiktu tefri Iuvi fetu ukriper Fisiu tutaper Ikuvina destruku peři kapiře peřum feitu ape eřek purtiius enuk surum pesuntrum feitu stafliiu esmik vestiça afiktu ukriper Fisiu tutaper Ikuvina feitu nertruku peři kapiře peřum feitu puni feitu ape suřuf purtitius enuk hapinaru erus tetu zeřef kumatu zeřef kumates pesnimu. Vukukum Iuviu pune uvef furfas tref vitluf turuf Marte huřie fetu pupluper tutas Iiuvinas tutaper Ikuvina vatuva ferine fetu puni fetu arvia ustentu kutef pesnimu arves vukukum kureties tref vitluf turuf Çerfi feitu pupluper tutas Iiuvinas tutaper Iiuvina vatuva ferine fetu arvia ustentu tenzitim ařveitu heris vinu heris puni feitu kutef persnimu ařipes arvis. Inuk ukar pihaz fust svepu esumek esunu anter vakaze vaçetumi si avif azeriatu verufe Treplanu kuvertu restef esunu feitu. Pune puplum aferum heries avef azeriatu etu pernaia pustnaiaf. Pune kuvurtus krenkatrum hatu enumek pir ahtimem ententu. Pune pir entelus ahtimem enumek steplatu parfam tesvam tefe tute Ikuvine, vapeřem avieklufe kumpfiatu via aviekla esunume etu prinuvatu etutu perkaf habetutu puniçale. Pune benes akeřuniamem enumek etuřstamu tuta Tařinate trifu Tařinate Turskum Naharkum numem Iapuzkum numem: 'sve pis habe purtatu ulu pue meřs est feitu ulu peře meřs est'. Pune prinuvatus staheren termnesku enumek 'ařmamu kateramu Ikuvinu' enumek apretu tures et pire. Pune amprefus persnimu, enumek etatu Ikuvinus triiuper amprehtu triiuper pesnimu triiuper etatu Ikuvinus enumek prinuvatus çimu etutu erahunt via çimu etutu prinuvatus. Funtlere trif apruf rufru ute peiu feitu Çerfe Marti vatuvu ferine feitu arviu ustentu puni feitu taçez pesnimu ařepes arves. Rupinie tre purka rufra prestute Çerfie Çerfe ute peia feitu prestute Çerfie Çerfe Marties peřaia feitu arviu ustentu kapi sakra aitu vesklu vetu atru alfu puni feitu taçez pesnimu ařeper arves. Traf sahte tref vitlaf feitu tuse Çerfie Çerfe Marties peřaia feitu arviu ustentu puni fetu taçez pesnimu ařeper arves. Pune purtinçus kařetu pufe apruf fakurent puze erus teřa. Ape erus teřust pustru kumpfiatu Rupiname erus teřa. Ene tra sahta kumpfiaia erus teřa enu Rupiname pustru kuvertu antakre kumate pesnimu enu kapi sakra aitu vesklu vetu, enu sahtame kuvertu antakre kumate pesnimu enu esunu purtitu fust. Eaf iveka tre Akeřunie feitu Tuse Iuvie arviu ustentu puni feitu peřaia feitu taçez pesnimu ařeper arves. Puspane tertiu puplu ateřafust iveka perakre tusetu super kumne ařfertur prinuvatu duf tusetutu hutra furu sehmeniar hatutu. Kvestretie usaie svesu Vuvçis Teteies Titis.	Iste sacrificium aves observatis inito anticis posticis. Prae introitum Trebulana Iove nobili tres boves facito arva ostendito exta in ferculo facito vel vino vel pane pro monte Fisio pro urbe Iguvina facito totum cautus precator adipibus arvis. Post intoitum Trebulanam tres sues gumias facito trabe Iove pro monte Fisio pro tota Iguvina viscera sumito arva ostendito pane facito cautus precator adipibus arvis. Prae introitum Tessinacam tres boves facito Martii nobili facito pro monte Fisio pro urbe Iguvina arva ostendito exta in ferculo facito pane facito cautus precator adipibus arvis. Post introitum Tessinacam tres boves filios facito, fiso Sanco pro monte Fisio, pro urbe Iguvina pane facito, viscera sumito arva ostendito, mensam libamentum ostendito fiso facito pro monte Fisio facito capides porrectas sacras, alteras porrectas, alteras sacras pro urbe Iguvina cautus precator adipibus arvis. Prae introitum Veiam tres boves calidos facito Libero nobili pro monte Fisio, pro urbe Iguvina exta in ferculo facito, sive vino sive pane arva ostendito cautus precator adipibus arvis. Post introitum Veiam tres agnas facito alimentario love pro monte Fisio, pro urbe Iguvina post asino facito, sedens facito, sepeliendas facito, arva ostendito, pane facito tacens precator adipibus arvis atque agnas porrexeris, suillum formationem facito, hoc libamentum privo figito alimentario love facito pro monte Fisio, pro urbe Iguvina, ad dextrum pedem capidi pedum facito atque id porrexeris, tunc suillum formationem facito stabulum hoc libamentum infigito, pro monte Fisio, pro urbe Iguvina facito ad sinistrum pedem capidi pedum facito, pane facito atque suillos porrexeris, tunc agnarum eris dato, sedens commolito, sedens commolitis precator. Lucum cum Iove quando oves purgant tres vitulos tauros Martii hodie facito pro populo urbis Iguvinae pro urbe Iguvina exta in ferculo facito pane facito arva ostendito cautus precator arvis lucum cum curatis tres vitulos tauros Cereri facito pro urbe Iguvina exta in ferculo facito arva ostendito libum advehito vel vino vel pane facito cautus precator adipibus arvis. Tunc mons pians fuerit sive hoc sacrificium inter vacatio sit vacatum avis observato ad introitum Trebulanam convertito restes sacrificium facito. Quando populum afferare voles avis observatum ito antices postices. Quando converteris taeniam capito, tunc ignem ad actum intendito. Quando ignem intolleris ad actum, tunc stipulator parram prosperam tibi urbis Iguvinae, ad lapidem aviculis confidito via avicula in sacrificium ito, duces eunto, perticas habento panicellis. Quando venies in Acedoniam, tunc exterminator urbem Tadinatem, tribum Tadinatem, Tuscum, Narcum nomen Iapudicum nomen: 'si quis habet portato illuc quo modus est, facito illo quid modus est'. Quando duces stabunt ad terminos, tunc 'ordinator, citator Iguvini', tunc ambito tauris et igne. Quando ambieris precator, tunc itote, Iguvini, ter ambito ter precator, ter itote, Iguvini, tunc duces retro eunto eadem via retro eunto duces. In Fontulis tris apros rubros aut piceos facito Cerere Martii, exta in ferculo facito, arva ostendito, pane facito, tacens precator adipibus arvis. In Rubinia tres porcas rubras praestata Cerere Cereri aut piceas facito praestata Cerere Cereri Martii, isicium facito arva ostendito, capides sacras agito, vascula dividito atra alba, pane facito, tacens precator adipibus arvis. Trans sanctam tres vitulas facito terrea Cerere Cereri Martii, isicium facito, arva ostendito, pane facito, tacens precator adipibus arvis. Quando porrexeris calato ubi apros fecerint, ut eris det. Atque eris dederit, postero confidito in Rubiniam, eris det. Tunc trans sanctam confides eris det, tunc in Rubiniam postero convertito, integris commolitis precator, tunc capides sacras agito, vascula dividito, tunc sanctam convertito, integris commolitis precator, tunc sacrificium porrectum fuerit. Eas iuvencas tres Acedoniae facito terreus lovis arva ostendito, pane facito, isicium facito, tacens precator adipibus arvis. Postquam tertium populum lustraverit, iuvenca acrium terrento super comitio flamen, duces duos terrento, infra forum seminarium habento. Quaestura usui suus Lucius Tetteius Titi.
Pune karne speturie Atiieřie aviekate naraklum vurtus estu esunu fetu fratrusper Atiieřie eu esunụ esu naratu: 'peře karne speturie Atiieřie aviekateaiu urtu fufere fetu puze neip eretu'. Vestiçe Saçe sakre Iuve patre bum perakne speture perakne restatu Iuvie unu erietu sakre pelsanu fetu arviu ustentu puni fetu taçez pesnimu ařepes arves. Pune purtiius unu suřu pesutru fetu tikamne Iuvie kapue peřu preve fetu ape purtiius ulu erus tetu enu kumatu kumate pesnimu. Ahtu Iuviẹ uve peraknem peřaem fetu arviu ustentu puni fetu. Ahtu Marti aprunu perakne fetu arviu ustentu farsiu pruseçete ařveitu peřae fetu puni fetu traf ek vine fetu açetus perakne fetu. Huntia katle tiçel stakaz est sume ustite anter menzaru çersiaru heriiei façiu ařfertur avis anzeriates menzne kurçlasiu façia tiçit. Huntia fertu katlu arvia struhçla fikla puni vinu salu maletu mantrahklu veskla asnata asnata umen fertu pir ase antentu esunu puni feitu. Hunte Iuvie ampentu katlu sakre sevakne Petruniaper natine fratru Atiieřiu esunu peřae futu katles supa hahtu sufafaf supaf hahtu berus aplenies pruseçia kartu krematra aplenia sutentu peřu seritu arvia puni purtuvitu vestikatu ahtrepuřatu pustin ançif vinu nuvis ahtrepuřatu: 'tiu puni tiu vinu deitu'. Berva frehtef fertu puře nuvime ferest krematruf sumel fertu vestiçia peřume persnihmu katles tuva tefra terti erus prusekatu isunt krematru prusekatu struhçla fikla ařveitu katlu purtuvitu ampeřia persnihmu aseçeta karne persnihmu venpersuntra persnihmu supa spantea pertentu veskles vufetes persnihmu vestikatu ahtrepuřatu ařpeltu statitatu supa pustra perstu iepru erus mani kuveitu spinamař etu tuvere kapiřus puni fertu berva klavlaf anfehtaf vesklu asnatu asnatu umen fertu kapiře Iuvie hunte vestikatu Petrunia pert natine. Fratru Atiieřiu berus sevaknis persnihmu pert spina isunt klavles persnihmu veskles asnate asnates sevaknis spinama persnihmu vestikatu ahtrepuřatu spina umtu umne sevakni persnihmu manf easa vutu asama kuvertu asaku vinu sevakni taçez persnihmu esuf pusme herter erus kuveitu teřtu vinu puni teřtu struhçlas fiklas sufafas kumaltu kapiře punes vepuratu antakres kumates persnimu amparihmu statita subahtu esunu purtitu futu katel asaku pelsans futu. Kvestretie usaie svesu Vuvçis Teteies Titi. Semenies dekuries sim kabrum upetu dekvias fameřias pumpeřias Atiieřiate etre Atiieřiate Klaverniie etre Klaverniie Kureiate etre Kureiate Satanes etre Satane Peieřiate etre Peieřiate Talenate etre Talenate Museiate etre Museiate Iuieskane etre Iuieskanes Kaselate etre Kaselate tertie Kaselate Peraznanie teitu aømune Iuve patre fetu. Si perakne sevakne upetu eveietu sevakne naratu arviu ustentu eu naratu puze façefele sevakne heri puni heri vinu fetu. Vaputu Saçi ampetu kapru perakne sevakne upetu eveietu naratu çive ampetu fesnere purtuetu ife fertu tafle e pir fertu kapres pruseçetu ife ařveitu persutru vaputis mefa vistiça feta fertu. Sviseve fertu puni etre sviseve vinu fertu tertie sviseve apa fertu pistu niru fertu vepesutra fertu mantraklu fertu puni fertu. Pune fesnafe benus kapru purtuvetu vaputu Saçi Iuve patre prepesnimu vepesutra pesnimu veskles pesnimu atrepuřatu ařpeltu statitatu vesklu pustru pestu ranu pesnimu puni pesnimu vinu pesnimu unen pesnimu enu erus tetu vitlu vufru. Pune heries façiu eruhu tiçlu sestu Iuve patre pune seste urfeta manuve habetu estu iuku habetu: "Iupater Saçe tefe estu vitlu vufru sestu purtifele triuper teitu triiuper vufru naratu fetu" Iuve patre Vuçiiaper natine fratru Atiieøiu. Pune anpenes krikatru testree uze habetu ape anpenest mefe atentu ape purtuvies testree uze habetu krikatru arviu ustentu puni fetu.	Quando carni spectatori Atiedi auspicato narratiunculam versibus, ista hostia facito pro fratribus Atiedis ea hostia eo narrato: 'quid carni spectatori Atiedi auspicato orto fuerat facito quasi nec consulto'. Libamento Sanco sacrum, lovi patri bovem perenni spectatori perenni restato, lovem unum arietem sacrum sepeliendum facito, arva ostendito pane facito tacens precator adipibus arvis. Quando porrexeris unum suillum formationem facito dedicatione love capidi pedum privo facito atque porrexeris illo eris dato tum commolito, commolitis precator. Actui lovem ovem perennem isicium facito arva ostendito pane facito. Actui Marte aprugnum perennem facito, arva ostendito, farrea prosectis advehito, isicium facito, pane facito, trans ecce vino facito, actibus perenni facito. Fundatio catuli dedicatio statuta est summa tempestate inter mensarum cursarum velit facere flamen avibus observatis mensisne circulari faciat decet. Fundatio ferto catulum, arva struem offam panem vinum salem molitum mantele vascula umecta non umecta unguen ferto ignem arae intendito sacrificium pane facito. Fundo love impendito catulum sacrum sollemnem pro Petronia natione fratrum Atiedorum sacrificium isicium esto catuli viscera capito subibas, visceras capito veribus implentis prosicia distribuito crematura implentia sostineto pedum servato arva pane porrigito, libato, tripudiato, in vices vino novies tripudiato, 'te pane, te vino dicito'. Verua fricta ferto quod novem feret, crematurus simul ferto libamentum in pedum precator catuli dua exta tertium prosecato, item crematuro prosecato, struis offam advehito catulum porrigito, imperium precator, non secta carne precator, holera precator, viscera patera pertendito vasculis votis precator, libato, tripudiato, appellato, statuito viscera postera ponito pro eris manu convehito ad spinam ito duabus in capidibus panem ferto, verua, clavulas infectas, vascula umecta non umecta unguen ferto capidis love fundo libato per Petronia natione Fratrum Atiediorum veribus sollemnibus precator per spinam, item clavulis precator vasculis umectis non umectis sollemnibus ad spinam precator, libato, tripudiato spinam ungito, unguine sollemni precator manus ex ara lavato ad aram convertito apud aram vino sollemne tacens precator ipse quem oportet, eris convehito, dato vinum panem dato, strues offas subibas, commolito capidi panes, vaporato, integris commolitis precator imperator statuta subactum sacrificium porrectum esto catulus ad aram sepeliendus esto. Quaestura usui suus Lucius Tetteius Titi. Sementivis decuriis suem caprum optato deviae familiae quintariis Atiedati alteri Atiedati Clavernis alteris Clavernis Cureiati alteri Cureiati Satanis alteris Satanis Ediati alteri Ediati Talenati alteri Talenati alteri Museiati alteri Museiati Scanis alteris Scanis Casilati alteri Casilati tertio Casilati Peraznis dicito admoni Iovi patri facito. Suem perennem sollemnem optato consecrato sollemnem narrato arva ostendito ea narrato quasi facile sollemnem vel pane vel vino facito. Thure Sanco impedito caprum perennem sollemnem optato consecrato narrato citra impedito in fano porrigito idem ferto in tabula ignem ferto capri prosecta idem advehito formatione thuribus, mensam libamentum facto ferto. In situla ferto panem in altera situla vinum ferto in tertia situla aquam ferto pistum nigrum ferto holera ferto mantele ferto pane ferto. Quando in fanum venis caprum porrigito thure Sanco Iovi patri deprecator holera precator vasculis precator tripudiato appellato statuito vascula postero ponito ranam precator pane precator vino precator unguine precator, tum eris dato vitulum liberum. Quando voles facere eadem dedicatione siste Iovi patri quando sistes orbitam manu habeto, istas ioca habeto: "Iuppiter Sanco tibi istum vitulum liberum siste porrecti pro trium dicito pro trium liberum narrato" facito Iovi patri pro Lucia natione fratrum Atiedorum. Quando impendes, taeniam in dextro umero habeto atque impenderis mensa intendito atque porricies, in dextro umero habeto taeniam, arva ostendito, pane facito.
Esunu fuia herter sume ustite sestentasiaru urnasiaru. Huntak vuke prumu pihatu. Inuk uhturu urtes puntes frater ustentuta, pure fratru mersus fust kumnakle. Inuk uhtur vapeře kumnakle sistu. Sakre, uvem uhtur teitu, puntes terkantur. Inumek sakre, uvem urtas puntes fratrum upetuta. Inumek via mersuva arvamen etuta. Erak pir persklu uřetu sakre, uvem kletra fertuta aituta. Arven kletram amparitu. Eruk esunu futu kletre tuplak prumum antentu, inuk çihçeřa antentu, inuk kazi ferine antentu. Isunt feřehtru antentu, isunt sufeřaklu antentu semples ahesnes tris kazi anstintu, feřehtru etres tris ahesnes anstintu, sufeřaklu tuves ahesnes anstintu. Inenek vukumen esunum enetu. Api vuku kukehes iepi persklumař kařitu. Vuke pir ase antentu, sakre sevakne upetu. Iuve patre prumu ampentu testru sese asa fratrusper Atiieries, ahtisper eikvasatis, tutaper liuvina, trefiper liuvina tiçlu sevakni teitu. Inumek uvem sevakni upetu. Puemune pupřike apentu tiçlu sevakni naratu iuka mersuva uvikum habetu fratruspe Atiierie, ahtisper eikvasatis, tutaper liuvina, trefiper liuvina. Sakre vatra ferine feitu, erukum arvia feitu uvem peřaem pelsanu feitu. Ererek tuva tefra spantimař prusekatuf eřek peřume purtuvitu, struśla ařveitu.	Sacrificium fiat oportet summa tempestate sextantarium urnariarum. Puteum in luco primum piato. Tunc auctorem, ortis punctis, fratres ostendunto, quod fratrum modis fuerit in comitium. Tunc auctor in lapide comitium sidito. Sacrum ovem, auctor dicito punctis tergentur. Tunc sacrum ovem, ortis punctis fratrum optanto. Tunc via modica in arvum eunto. Ea ignem sacrificium oleto, sacrum ovem lectica ferunto agunto. In arvo lecticam imperito. Illic sacrificium esto lecticae duplex primum intendito, tunc cinctura intendito, tunc catino, ferculo intendito. Item feretrum intendito, item ampullam intendito, simpulis aenis tribus catino instinguito, feretrum alteris tribus aenis instinguito, ampullam duobus aenis instinguito. Tunc lucum sacrificium inito atque in luco incohes, ibi ad precationem calato. In luco igne arae intendito sacrum sollemnem optato. lovi patri primum impendito dextro sus ab ara pro fratribus Atiediis, pro actis collegialibus, pro urbe Iguvina, pro tribu Iguvina dedicationem sollemnem dicito. Tunc ovem sollemnem optato. Pomono publico impedito dedicationem sollemnem narrato, ioca modica cum ovem habeto pro fratribus Atiediis, pro actis collegialibus, pro urbe Iguvina, pro tribu Iguvina. Sacram exta in ferculo facito, cum ea arva facito ovem isicium sepeliendum facito. Eius dua exta ad patera prosecatus, tunc ad pedum porricito, struem advehito.
Inumek etrama spanti tuva tefra prusekatu, eřek ereçluma Puemune pupřike purtuvitu, erarunt struhślas eska mitu ařveitu. Inumek tertiama spanti triia tefra prusekatu, eřek supru sese ereçluma Vesune Puemunes pupřikes purtuvitu, struśla petenata isek ařveitu. Ererunt kapirus Puemune, Vesune purtuvitu. Asamaf ereçlumař aseçetes karnus, iseçeies et vempesuntres, supes sanes pertentu, persnimu, ařpeltu, statitatu. Veskles snates asnates sevakne ereçluma persnimu Puemune pupřike, Vesune Puemunes pupřikes. Klavles persnihmu Puemune pupřike et Vesune Puemunes pupřikes pustin ereçlu. Inuk ereçlu umtu, putrespe erus. Inuk vesticia mefa skalçeta purtupite kunikaz apehtre esuf testru sese asa asama purtuvitu, sevakne sukatu. Inumek vesteśa, persuntru supu ereçle Hule sevakne skalçeta kunikaz purtuvitu. Inumek vestiçia persuntru turse super ereçle sevakne skalçeta kunikaz purtuvitu. Inumek tehteřim etu upetu, eřek persuntre antentu. Inumek arçlataf vasus ufestne sevaknef purtuvitu, inumek prezuřez kebu sevakne persnihmu Puemune pupřike. Inumek kletra, veskles vufetes sevaknis, persnihmu Vesune Puemunes pupřikes. Inumek sve pis heri, ezariaf antentu. Inumek erus taçez tertu. Inumek kumaltu, ařkani kanetu, kumates persnihmu. Esukum esunu uřetu, tapistenu habetu, pune frehtu habetu. Api isek fakust, purtitu futu huntak pifi prupehast, enuk ules punes ne ařhabas.	Tunc alterum ad patera dua exta prosecato, id ad sacrarium Pomono publico porricito, eiusdem struis esca missum advehito. Tunc ad tertium patera tria exta prosecato id supero sus ad sacrarium Vesonae Pomoni publicis porricito, struem pectinatam item advehito. Iisdem capidibus Pomono, Vesonae porricito. Ad aram ad sacrarium non sectis carnibus insectis et holera, visceribus sanis pertendito, precator, appellato, statuito. Vasculis umectis non umectis sollemnem ad sacrarium precator Pomono publico, Vesonae Pomoni publicis. Clavulis precamini Pomono publico et Vesonae Pomoni publicis in post sacrariis. Tunc sacrarium ungito, utriusque eris. Tunc libamentum mensam, calice porricienti ex patera genu nixus extrinsecus ipse dextro sus ab ara ad aram porricito, sollemne declarato. Tunc libamentum formationem sub sacrario Hulae sollemne ex calice genu nixus porricito. Tunc libamentum formationem terrea super sacrario sollemne ex calice genu nixus porricito. Tunc tectorium ito optato, tunc formationem intendito. Tunc arculatas vasis operatis sollemnis porricito. Tunc praesidens cibum sollemni precator Pomono publico. Tunc lectica, vasculis votis sollemnibus, precator Vesonae Pomoni publicis. Tunc si quis vult, escarias intendito. Tunc eris tacens dato. Tunc commolito, accinito, commolitis precator. Cum hoc sacrificium oleto, teporem habeto, panem frictum habeto. Atque ita fecerit, porrectum esto puteum quas purificabit tunc illis panes ne adhibeant.
Esuk frater Atiieřiur eitipes plenasier urnasier uhtretie Kastruçiie ařfertur pisi pumpe fust eikvasese Atiieřier ere ri esune kuraia prehabia piři uraku ri esuna si herte et pure esune sis sakreu perakneu upetu revestu puře teřte eru emantur herte et pihaklu pune tribřiçu fuiest akrutu revestu emantur herte. Ařfertur pisi pumpe fust eřek esunes kum uepurus felsva ařputrati fratru Atiieřiu prehabia et ere prever pusti kastruvuf. Frater Atiieřiur esa eitipes plenasier urnasier uhtretie Klauvier fel ařfertur Atiieřie kumnahkle ukre eilvasese Atiieřer ape anpelust muneklu habia numer prever pusti kastruvuf et ape purtitu fust muneklu habia numer funir pusti kastruvuf et ape subra spafu fust muneklu habia numer tupler pusti kastruvuf et ape frater çersnatur furent ehvelku feia fratreker ute kuestur sve rehte kuratu si. Sve mestru karu fratru Atiieřiu pui ullu benurent prununsiakurent kuratu rehte eřek prufe si. Sve mestru karu fratru Atiieřiu pui ullu benurent prununsiakurent kuratu rehte neip erum enuk fratru ehvelku feia frateker ute kuestur panta muta ařferture si. Panta muta fratru Atiieřiu mestru karu pui ullu benurent ařferture perpukurent hefiri etantu mutu ařferture si. Clauerniur dirsans herti fratrus Atiersir posti acnu farer opeter agre tlatie Piquier martier et sesna homonus duir puri far eiscurent ote Clauerni dirsans herti frater Atiersiur sehmenier dequrier pelmner sorser posti acnu uef cabriner uef toco pretra fahe postra et sesna ote Casilos dirsans herti fratrus Atiersir posti acnu farer opeter agre Casiler Piquier martier et sesna homonus duir puri far eiscurent ote Casilate dirsans herti frater Atiersiur sehmenier dequrier pelmner sorser posti acnu uef cabriner uef et sesna ote assif.	Ita fratres Atiedii decreverunt plenaris urnariis auctoritate Castruccii flamen quis quinque fuerit in collegiis Atiedis is rei hostiae curet praebeat quid ad illiam rem hostiam sit oportet et quod in sacrificio sint sacra perennia optato revisito quod datur eorum emantur oportet et piacula quando triplici fiet ex agro revisito emantur oportet. Flamen quis quinque fuerit id sacrificium cum vaporibus filiale arbitratu fratrum Atiedorum praebeat et is privi post castrum. Fratres Atiedii ita decreverunt plenariis urnariis auctoritate Cluii fili flamen Atiedi comitium Atiedio montis collegis Atiedis atque impenderit munusculum habeat nummis privi post castrum et atque porrectum fuerit munusculum habeat nummis bonis post castrum et atque supra passum fuerit munusculum habeat nummis duplis post castrum et atque fratres cenatur fuerint decretum faciat magister aut quaestor si recte curatum sit. Si maior carum fratrum Atiedorum qui illo venerint pronuntiaverint curatum recte id probe sit. Si maior carum fratrum Atiedorum qui illo venerint pronuntiaverint curatum recte nec esse tunc fratrum decretum faciat magister aut quaestor quanta multa flamini sit. Quantam multam fratrum Atiedorum maior carum qui illo venerint flamini pepercerint oportuerit tanta multa flamini sit. Clavernni didant oportet fratribus Atiedii post anno farris optati agri latii Pieuii martii et cenam hominibus duobus quod far arcuerint aut Clavernni didant oportet fratres Atiedii seminarium decuriis pulmentis suilli post anno portiones caprini portiones tuccetum praeter cocta postera et cenam aut Casilas didat oportet fratribus Atiediis post anno farris optati agri Casilii Pieuii martii et cenam hominibus duobus quod far arcuerint aut Casilati didant oportet fratres Atiedii seminarium decuriis pulmentis suelli post annum caprini portiones et cenam aut asses.
Este persclo aues asseriater eneto: parfa curnace dersua peiqu peica merstu poei angla asseriato est esso tremnu serse arsferture ehuelto stiplo asseriaia: Parfa dersua, curnaco dersua, peico mersto peica mersta mersta auei mersta angla esona. Arfertur eso anstiplatu ef asserio: Parfa dersua curnaco dersua, peico mersto peica mersta mersta aueif merstaf anglaf esona mehe tote Ioueine esmei stahmei stahmeitei. Sersi pirsi sesus poi angla aseriato est erse neip mugatu neip arsir anter sistu nersa courtust porsi angla anseriato fust. Sue muieto fust ote pisi arsir anter sesust alinsust. Uerfale ape arsfertur trebeit ocrer peihaner serse stahmito eso tuderato est: angluto hondomu porsei nesimei asa deueia est anglome somo porsei nesimei uapersus auiehcleir est eine angluto somo uapefe auiehclu todcome tuder angluto hondomu asame deueia todcome tuder eine todceir tuderus sei podruhpei seritu. Tuderor totcor: uapersusto auieclir ebetrafe ooserclome presoliafe Nurpier uasirslome Smursime tettome Miletinar tertiame praco pracatarum uapersusto auieclir carsome uestisier randeme Rufrer tettome Noniar tettome Salier carsome Hoier pertome padellar hondra esto tudero porsei subra screihtor sent parfa dersua curnaco dersua seritu subra esto tudero peico mersto peica mersta seritu. Sue anclar procanurent eso tremnu serse combfiatu arsferturo nomne carsitu parfa dersua curnaco dersua peico mersto peica mersta mersta aueif mersta ancla esona tefe tote Iiouine esmei stahmei stahmitei esisco esoneir seueir popler anferener et ocrer pihaner perca arsmatia habitu uasor. Uerisco Treblanir porsi ocrer pehaner paca ostensendi eo iso ostendu pusi pir pureto cehefi dia surur uerisco Tesonocir surur uerisco Uehieir. Pre uereir Treplanes Iui buf treif fetu eso naratu uesteis teio subocau suboco: Di grabouie ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper fos sei pacer sei ocre Fisei tote Iiouine erer nomne erar nomne arsie tio subocau suboco: Di grabouie arsier frite tio subocau suboco. Di grabouie tio esu bue peracrei pihaclu ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie persei orer ose ocre Fisie pir orto est toteme Iouine arsmor dersecor subator sent pusi neip heritu. Di grabouie persei tuer perscler uaseto est pesetom est peretom est frosetom est daetom est perscler tuer uirseto auirseto uas est. Di grabouie persi mersi esu bue peracri pihaclu pihafei. Di grabouie pihatu ocre Fisie pihatu tota Iouina pihatu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif pihatu futu fos pacer tua pase ocre Fisie tote Iiouine erer nomne erar nomne. Di grabouie saluo seritu ocre Fisie salua seritu tota Iiouina. Di grabouie tio subocau. Di grabouie tio esu bue peracri pihaclu etru ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie persi orer ose ocre Fisie pir orto est toteme Iouine arsmor dersecor subator sent pusi neip heritu. Di grabouie persi tuer perscler uaseto est pesetom est peretom est frosetom est daetom est perscler tuer uirseto auirseto uas est. Di grabouie persi mersi esu bue peracri pihaclu etru pihafei. Di grabouie pihatu ocre Fisie pihatu tota Iouina pihatu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif pihatu futu fos pacer tua pase ocre Fisie tote Iiouine erer nomne erar nomne. Di grabouie saluo seritu ocre Fisie salua seritu tota Iiouina. Di grabouie tio esu bue peracri pihaclu tertiu ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie persi orer ose ocre Fisie pir orto est toteme Iouine arsmor dersecor subator sent pusi neip heritu. Di grabouie persi tuer perscler uaseto est pesetom est peretom est frosetom est daetom est perscler tuer uirseto auirseto uas est. Di grabouie persi mersi esu bue peracri pihaclu tertiu pihafei. Di grabouie pihatu ocre Fisie pihatu tota Iouina pihatu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif pihatu futu fos pacer tua pase ocre Fisie tote Iiouine erer nomne erar nomne. Di grabouie saluo seritu ocre Fisie salua seritu tota Iiouina. Di grabouie tiom subocau. Di grabouie tio esu bue peracri pihaclu tertiu ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie persi tuer perscler uaseto est pesetom est peretom est frosetom est daetom est perscler tuer uirseto auirseto uas est. Di grabouie persi mersi esu bue peracri pihaclu tertiu pihafei. Di grabouie pihatu ocre Fisie pihatu tota Iouina pihatu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif pihatu futu fos pacer tua pase ocre Fisie tote Iiouine erer nomne erar nomne. Di grabouie saluo seritu ocre Fisie salua seritu tota Iiouina. Di grabouie tiom subocau. Di grabouie tio esu bue peracrei pihaclu tertiu ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie tio commohota tribissine buo peracrio piaculo ocreper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Di grabouie tiom subocau. Tases persnimu seuom surur purdouitu proseseto naratu prosesetir mefa spefa ficla arsueitu aruio fetu. Este esono heri uinu heri puni fetu uatuo ferine fetu. Posti uerir Treblanir si gumia trif fetu trebo Iouie ocriper Fisiu totaper Iiouina persae fetu aruio fetu puni fetu tases persnimu surur naratu puse pre uerir Treblanir prosesetir strusla ficla arsueitu poni fetu tases persnimu. Surur naratu puse pre uerir Treblanir prosesetir strusla ficla arsueitu. Pre uerir Tesenocir buf trif fetu Marte grabouei ocriper Fisiu totaper Iiouina aruio fetu uatuo ferine fetu poni fetu tases persnimu prosesetir farsio ficla arsueitu. Surur naratu puse pre uerir Treblanir. Post uerir Tesenocir sif filiu trif fetu fisoui Sansie ocriper Fisiu totaper Iiouina poni feitu persae fetu aruio fetu. Surur naratu puse pre uerir Treblanir tases persnimu. Mandraclo difue destre habitu prosesetir ficla strusla arsueitu. Ape sopo postro peperscust uestisia et mefa spefa scalsie conegos fetu fisoui Sansi ocriper Fisiu totaper Iiouina eso persnimu: uestisia uestis tio subocau suboco fisoui Sansi ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper fons sir pacer sir ocre Fisi tote Iiouine erer nomne erar nomne. Arsier tiom subocau suboco Fisoui sansi. Arsier frite tiom subocau suboco fisoui Sansi suront poni pesnimu mefa spefa eso persnimu fisouie Sansie tiom esa mefa spefa fisoui ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Fisouie Sansie ditu ocre Fisi tote Iouine ocrer Fisie totar Iouinar dupursus peturpursus fito fato perne postne sepse sarsite uouse auie esone futu fons pacer pase tua ocre Fisi tote Iiouine erer nomne erar nomne fisouie Sansie saluo seritu ocrem Fisi totam Iouinam fisouie Sansie saluo seritu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif salua seritu futu fons pacer pase tua ocre Fisi tote Iiouine erer nomne erar nomne. Fisouie Sansie tio esa mefa spefa fisoui ocriper fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Fisouie Sansie tiom subocau fisouie tiom subocau. Pesclu semu uesticatu atripursatu ape eam purdinsust proseseto erus ditu eno scalseto uestisiar erus conegos dirstu. Eno mefa uestisia sopa purome efurfatu subraspahmu. Eno serse comoltu comatir persnihimu capif purdita dupla aitu sacra dupla aitu. Pre uerir uehier buf trif calersu fetu Uofione grabouie ocriper Fisiu totaper Iiouina uatuo ferine fetu herie uinu herie poni fetu aruio fetu tases persnimu. Proseseter mefa spefa ficla arsueitu. Suront naratu puse pre uerir Treblanir. Post uerir Uehier habina trif fetu tefrei Ioui ocriper Fisiu totaper Iiouina serse fetu pelsana fetu aruio feitu poni fetu tasis pesnimu. Prosesetir strusla ficla arueitu. Suront naratu puse uerisco treblanir. Ape habina purdinsus eront poi habina purdinsust destruco persi uestisia et pesondro sorsom fetu capirse persa osatu eam mani nertru tenitu arnipo uestisia uesticos. Capirso subotu isec perstico erus dirstu esoc persnimu uestis tiom subocau suboco tefro Ioui ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper fons sir pacer sir ocre Fisi tote Iouine erer nomne erar nomne. Arsier frite tiom subocau suboco tefro Ioui tefre Iouie tiom esu sorsu persontru tefrali pihaclu ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Tefre Iouie orer ose perse ocre Fisie pir orto est tote Iiouine arsmor dersecor subator sent pusi neip heritu. Tefre Iouie perse touer pescler uasetom est pesetom est peretom est frosetom est daetom est touer pescler uirseto auirseto uas est. Tefre Iouie perse mers est esu sorsu persondru tefrali pihaclu pihafi Tefre Iouie pihatu ocre Fisi tota Iiouina. Tefre Iouie pihatu ocrer Fisier totar Iiouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif pihatu futu fons pacer pase tua ocre Fisi tote Iiouine erer nomne erar nomne. Tefre Iouie saluo seritu ocre Fisi totam Iiouinam. Tefre Iouie saluom seritu ocrer Fisier totar Iouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif salua seritu futu fons pacer pase tua ocre fisi tote Iiouine erer nomne erar nomne. Tefre Iiouie tiom esu sorsu persondru tefrali pihaclu ocriper Fisiu totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Tefre Iiouie tiom subocau. Persclu sehemu atropursatu pesondro staflare nertruco persi fetu. Suront capirse persa osatu suror persnimu pusi sorsu ape pesondro purdinsus proseseto erus dirstu. Enom uestisiar sorsalir destruco persi persome erus dirstu pue sorso purdinsus. Enom uestisiam staflarem nertruco persi sururont erus dirstu. Enom pesondro sorsalem persome pue persnis fust ife endendu pelsatu. Enom pesondro staflare persome pue pesnis fus ife endendu pelsatu. Enom uaso porse pesondrisco habust serse subraspahatu. Anderuomu sersitu arnipo comatir pesnis fust serse pisher comoltu serse comatir persnimu purdito fust. Uocucom Iouiu ponne oui furfans uitlu toru trif fetu Marte horse fetu popluper totar Iiouinar totaper Iiouina uatuo ferine fetu poni fetu aruio fetu tases persnimu prosesetir fasio ficla arsueitu. Suront naratu puse uerisco Treblanir. Uocucom Coredier uitlu toruf trif fetu honde Serfi fetu popluper totar Iiouinar totaper Iiouinar uatuọ ferine fetu aruio fetu heri uinu heri poni fetu tases persnimu prosesetir tesedi ạrsueitu. Suront naratu puse uerisco Treblanir. Eno ocar pihas fust, suepo esome esono anderuacose uasetome fust auif aseriatu uerofe Treblano couertu reste esono feitu.	Iste sacrificium aves observatis inito: parra cornice prospera pico modesto pica modesto qui angulis observatum est ibit sic in tabernaculo sedens flamini iubeto stipulari observet: Parram prosperam cornicem prosperam picum modestum picam modestam modestas aves modestas angulis sacrificalis. Flamen sic instipulator eas observari: Parram prosperam picum modestum picam modestam modestas aves modestas angulis sacrificalis me urbis Iguvinae huic statui statuto. Sede quo sederit qui angulis observatum est ibit nec mugitor nec alius inter sidito donec converterit quod angulis observatum fuerit. Si mugitum fuerit aut quis alius inter sederit alienaverit. Verbalem atque flamen versatur montis piandae, id statum sic finitum est: ab angulo infimo, quod proxime ab ara diva est, ad angulum summum, quod proxime ab lapidibus, aviculis est, et ab angulo summo ad lapides, aviculis, ad urbicum finem, ab angulo infimo ad aram divam, ad urbicum finem et urbicis finibus seorsum utroque servato. Fines urbici: ab lapidibus, aviculis ad exitus, ad templum, ad solum Norpii, ad aedem Smudimi, ad tectum Militinae, ad tertiam procum procatorum; ab lapidibus, aviculis ad cadum libamenti, ad area Rubri, ad tectum Noniae, ad tectum Salii, ad cadum Hoio, ad portam patellae infra istos fines, quod supra scripti sunt, parram prosperam cornicem prosperam servato, supra istos fines picum modestum, picam modestam servato. Si in angulis praecinuerint, sic in tabernaculo sedens confidito, flamen nomine calato: 'parram prosperam, cornicem prosperam, picum modestum, picam modestam, modestas aves, modestas angulis sacrificalis tibi, urbis Iguvinae, huic statui statute, ad haec sacrificii urbis populi inferendi et montis piandi perticam ritualem habeto vasa. Ad introitum Trebulanam quod montis piandi pacem ostendentur, ea ita ostendito, ut ignem ab igne accensum diei item ad introitum Tessinacam item ad introitum Veiam. Prae introitum Trebulana Iove boves tres facito hoc narrato libans te invocavi invocavo: Diovis nobili pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomine pro ei nomine bonus sis pace sis monte Fisio pro urbe Iguvina eius nomini ei nomini fiducia te invocavi invoco, Diovis nobili fiducia freto te invocavi invoco. Diovis nobili te hoc bove acri piaculo pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Diovis nobili in pede illius opere monte Fisio ignis ortus est in urbe Iguvina ritus dedicati subacti sunt quasi nec consulto. Diovis nobili in pede tui sacrificii vacatum est, peccatum est, peritum est, fraudatum est, delictum est, tui sacrificii videto, invideto, vacans est. Diovis nobili in pede mode hoc bove acri piaculo piator. Diovis nobili piato montem Fisiem piato urbem Iguvinam piato montis Fisii piato urbis Iguvinae nomen milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Diovis nobili salvum servato monte Fisio salvam servato urbe Iguvina. Diovis nobili te invocavi. Diovis nobili te hoc bove acri piaculo altero pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Diovis nobili in pede illius opere monte Fisio ignis ortus est in urbe Iguvina ritus dedicati subacti sunt quasi nec consulto. Diovis nobili in pede tui sacrificii vacatum est, peccatum est, peritum est, fraudatum est, delictum est, tui sacrificii videto invideto, vacans est. Diovis nobili in pede mode hoc bove acri piaculo altero piator. Diovis nobili piato montem Fisiem piato urbem Iguvinam piato montis Fisil piato urbis Iguvinae nomen milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvinae eius nomini ei nomini. Diovis nobili salvum servato montem Fisio salvam servato urbem Iguvina. Diovis nobili te hoc bove acri piaculo tertio pro montis Fisii urbe Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Diovis nobili in pede illius opere monte Fisio ignis ortus est in urbe Iguvina ritus dedicati subacti sunt quasi nec consulto. Diovis nobili in pede tui sacrificii vacatum est, peccatum est, peritum est, fraudatum est, delictum est, tui sacrificii videto invideto, vacans est. Diovis nobili in pede mode hoc bove acri piaculo tertio piator. Diovis nobili piato montem Fisiem piato urbem Iguvinam piato montis Fisii piato urbis Iguvinae nomen milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Diovis nobili salvum servato montem Fisii salvam servato urbem Iguvinae. Diovis nobili te invoco. Diovid nobili te hoc bove acri piaculo tertio pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Diovis nobili in pede tui sacrificii vacatum est, peccatum est, peritum est, fraudatum est, delictum est, tui sacrificii videto invideto, vacans est. Diovis nobili in pede mode hoc bove acri piaculo tertio piator. Diovis nobili piato montem Fisiem piato urbem Iguvinam piato montis Fisii piato urbis Iguvinae nomen milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Diovis nobili salvum servato montem Fisiem salvam servato urbem Iguvinam. Diovis nobili te invoco. Diovis nobili te hoc bove acri piaculo tertio pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Diovis nobili te commoto ternione boum acrium piacula pro montis Fisii pro urbis Iguvinae eius nomini ei nomini. Diovis nobili te invoco. Tacens precator totum, item porricito prosecta narrato prosectis mensam sponsam offam advehito arva facito iste sacrificum vel vino vel pane facito exta in ferculo facito. Post intoitum Trebulanam sues gumias tris facito trabe Iove pro montis Fisii, pro urbis Iguvinae isicium facito, arva facito, facito pane facito tacens precator, item narrato ut prae intoitum Trebulanam, prosectis struem offam advehito, pane facito tacens precator. Item ut prae introitum Trebulanam prosectis struem offam advehito. Prae introitum Trebulanam boves tris facito Marte nobili pro monte Fisio pro urbe Iguvina arva facito, exta in ferculo facito, pane facito, tacens precator prosectis farrea offam advehito. Item narrato ut prae introitum Trebulanam. Item ut prae introitum Trebulanam prosectis struem offam advehito. Prae introitum Trebulanam boves tris facito fiso Sanco pro monte Fisio, pro urbe Iguvina, pane facito, isicium facito, arva facito. Item narrato ut prae introitum Trebulanam tacens precator. Mantele bifidum in dextra habeto, prosectis offam, struem advehito. Atque sub postero pepercerit, libamentum et mensam sponsam calice genu nixus facito fiso Sanco pro monte Fisio, pro urbe Iguvina, sic precamini libamentum libans: ‘te invoco invocavi fisum Sanco, pro monte Fisio, pro urbe Iguvina, pro eius nomine, pro ei nomine, bonus sis, propitius sis monte Fisil, urbe Iguvina, eius nomini, ei nomini. Te invoco invocavi fiso Sanco. Fiducia freto te invoco invocavi fiso Sanco item pane precator mensam sponsam fiso pro montis Fisii pro urbis Iguvine eius nomini ei nomini. Fiso Sanco dicito: pro monte Fisio pro urbe Iguvina bipedibus quadrupedibus fatum factum pernae postne sapsa sarte voce ave sacrificali esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini, fiso Sanco salvum servato montem Fisio salvam servato urbem Iguvinam nomini milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Fiso Sanco te ita mensam sponsam fiso pro monte Fisio pro urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Fiso Sanco te invoco invocavi fiso Sanco. In precatione iusta libatum tripudiato atque eam porrixeris prosectorum eris dicito. Tum ex calicem libamenti eris nixus genu didito. Tum mensam libamentum viscera ignem expurgato, superiacitor. Tum sedens commolito, commolitis precator, capides porrectas duplas agito, sacras duplas agito. Prae introitum Veiam boves tres calidos facito Libero nobili pro monte Fisio pro urbe Iguvina, exta in ferculo facito vel vino vel pane facito, arva facito, tacens precator. Prosectis mensam sponsam offam advehito. Item narrato ut prae introitum Trebulanam. Post introitum Veiam agnas tris facito alimentario Iove pro monte Fisio pro urbe Iguvina sedens facito sepeliendas facito arva facito, pane facito tacens precator. Prosectis struem offam advehito. Item narrato ut ad introitum Trebulanam atque agnas porrexerit, idem qui agnas porrexerit, ad dextrum pedem libamentum et formationem suillum facito capidi isicium assato eam manu sinistra teneto, donec libamentum libaverit. Capidem deponito, item ad pedem eris didito, sic precator libans te invoco invocavi alimentarium Iovem, pro monte Fisio, pro urbe Iguvina, pro eius nomine, pro ei nomine; bonus sis propitius sis monte Fisio, urbe Iguvina, eius nomini, ei nomini. Fiducia freto te invoco invocavi alimentario Iove. Alimentario Iove te hoc suillum formationem alimento piaculo pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Alimentario Iove in pede illius opere monte Fisio ignis ortus est in urbe Iguvina ritus dedicati subacti sunt quasi nec consulto. Alimenario Iove in pede tui sacrificii vacatum est, peccatum est, peritum est, fraudatum est, delictum est, tui sacrificii videto, invideto, vacans est. Alimentario Iove in pede mode hoc suillum formationem alimento piaculo piator. Alimentario Iove piato montem Fisiem piato urbem Iguvinam piato montis Fisie piato urbis Iguvinae nomen milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Alimentario Iove salvum servato montis Fisii salvam servato urbis Iguvinae, milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, piato esto bonus propitius pace tua monte Fisio urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Alimentario Iove te hoc suillum formationem alimento piaculo pro montis Fisii urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Alimentario Iove te invoco. In precatione iusta tripudiato formstionem stabulorum ad sinistrum pedem. Item capidis isicium assato item precator quasi suillo atque formationem, porrixeris prosectorum eris didito. Tum libamentum suilli ad dextrum pedem ad pedum eris didito quem suillos porrixeris. Tum libamentum stabulorum ad sinistra pedem, itidem eris didito. Tum formationem suillum ad pedum quem precis fuerit idem intendito sepeliendo. Tum formationem stabulorum ad pedum quem precis fuerit idem intendito sepeliendo. Tum vasa quod formationes habuerit sedens superiacito. Collaborator sedeto donec commolitis precis fuerit sedens quilibet commolito sedens commolitis precator porrectum fuerit. Lucum cum Iove, quando ovis purgant vitulos tauros tris facito Marti hodie facito pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, exta in ferculo facito, pane facito, arva facito, tacens precator, prosectis facere offam advehito. Item narrato ut ad introitum Trebulanam. Lucum cum Coredii vitulos tauros tris facito, funde Cereri facito pro populo urbis Iguvinae pro urbe Iguvina, exta in ferculo facito, arva facito, vel vino vel pane facito, tacens precator, prosectis libum advehito. Item narrato ut ad introitum Trebulanam. Tum mons pians fuerit, sive in sacrificium tunc inter vacatio sit, vacatum fuerit; avis observato, in introitum Trebulanam convertito, restes sacrificium facito.
Ponne poplo aferom heries auif aseriato etu. Sururo stiplatu puse ocrer pihaner. Sururont combfiatu eriront tuderus auif seritu. Ape angla combfianiust perca arsmatiam anouihimu. Cringatro hatu destrame scapla anouihimu pir endendu. Ponne esonom ferar pufe pir entelust ere fertu poe perca arsmatiam habiest. Erihont aso destre onse fertu. Erucom prinuatur dur etuto perca ponisiater habituto ennom stiplatu parfa desua seso tote Iiouine. Sururont combfiatu uapefe auieclu neip amboltu prepa desua combfiani. Ape desua combfiansiust uia auiecla esonome etuto com peracris sacris. Ape Acesoniame hebetafe benust enom termnuco stahituto poi percam arsmatia habiest eturstahmu eso eturstahmu. Pis est totar Tarsinater trifor Tarsinater Tuscer Naharcer Iabuscer nomner etu ehe esu poplu. Nosue ier ehe esu poplu sue pis habe esme pople portatu ulo pue mers est fetu uru pirse mers est. Trioper eheturstahamu ifont termnuco com prinuatir stahitu eno deitu: 'arsmahamo caterahamo Iouinur'. Eno com prinuatir peracris sacris ambretuto ape ambrefurent termnome benurent termnuco com prinuatir. Eso persnimumo tasetur Serfe Martie prestota Serfia Serfer Martier tursa Serfia Serfer Martier totam Tarsinatem trifo Tarsinatem Tuscom Naharcom Iabuscom nome totar Tarsinater trifor Tarsinater Tuscer Naharcer Iabuscer nomner nerf nihit.. anhihitu. iouie hostatu anhostatu tursitu tremitu hondu holtu ninctu nepitu sonitu sauitu pre plotato pre uiclatu. Serfe Martie prestota Serfia Serfer Martier tursa Serfia Serfer Martier fututo foner pacer pase uestra pople totar Iiouina tote Iiouine ero nerus sihitir ansihitir iouies hostatir anostatir ero nomne erar nomne. Ape este dersicurent eno 'deitu etato Iiouinar' porse perca arsmatia habiest. Ape este dersicust duti ambretuto euront ape termnome couortuso sururont persnimumo. Sururont deitu etaians deitu. Enom tertim ambretuto ape termnome benuso sururont pesnimumo sururont deitu etaias. Eno prinuatur simo etuto erafont uia pora benuso. Sururont pesnimumo sururont deitu etaias eno prinuatur simo etuto erafont uia pora benuso. Fondlire abrof trif fetu heriei rofu heriei peiu Serfe Martie feitu popluper totar Iiouinar totaper Iiouina uatuo ferine feitu poni fetu aruio fetu tases persnimu prosesetir mefa spefa ficla arsueitu. Suront naratu puse uerisco Treblanir. Ape traha sahata combfiansust enom erus dirstu. Rubine porca trif rofa ote peia fetu prestote Serfie Serfer Martier popluper totar Iiouinar totaper Iiouina persaia fetu poni fetu aruio fetu. Suront naratu puse pre uerir Treblanir tases persnimu prosesetir strusla ficla arsueitu. Ape supo postro pepescus enom pesclu ruseme uesticatu prestote Serfie Serfer Martier popluper totar Iouinar totaper Iouina. Enom uesclir adrir ruseme eso persnihimu prestota Serfia Serfer Martier tiom esir uesclir adrir popluper totar Iiouinar totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Prestota Serfia Serfer Martier preuendu uia ecla atero tote Tarsinate trifo Tarsinate Tursce Naharce Iabusce nomne totar Tarsinater trifor Tarsinater Tuscer Naharcer Iabuscer nomner nerus sitir ansihitir iouies hostatir anostatir ero nomne. Prestota Serfia Serfer Martier futu fons pacer pase tua pople totar Iiouinar tote Iiouine erom nomne erar nomne erar nerus sihitir ansihitir iouies hostatir anostatir. Prestota Serfia Serfer Martier saluom seritu poplom totar Iiouinar salua seritu totam Iiouinam. Prestota Serfia Serfer Martier saluo seritu popler totar Iiouinar totar Iiouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif salua seritu futu fons pacer pase tua pople totar Iiouina tote Iiouine erer nomne erar nomne. Prestota Serfia Serfer Martier tiom esir uesclir adrer popluper totar Iiouinar totaper Iouina erer nomneper erar nomneper. Prestota Serfia Serfer Martier tiom subocauu prestotar Serfia Serfer Martier foner frite tiom subocauu. Ennom persclu eso deitu prestota Serfia Serfer Martier tiom isir uesclir adrir tiom plener popluper totar Iiouinar totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Prestota Serfia Serfer Martier tiom subocauu prestotar Serfiar Serfer Martier foner frite tiom subocauu. Enom uesticatu ahtripursatu enom ruseme persclu uesticatu prestote Serfie Serfer Martier popluper totar Iiouinar totaper Iouina ennom uesclir alfir persnimu superne adro trahuorfi endendu eso persnimu prestota Serfia Serfer Martier tiom esir uesclir alfir popluper totar Iiouinar totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper. Prestota Serfia Serfer Martier ahauendu uia ecla atero pople totar Iiouinar tote Iiouine popler totar Iouina totar Iiouinar nerus sihitir ansihitir iouies hostatir anhostatir ero nomne erar nomne. Prestota Serfia Serfer Martier saluom seritu poplo totar Iiouinar salua seritu totam Iiouinam. Prestota Serfia Serfer martier saluom seritu popler totar Iiouinar totar Iiouinar nome nerf arsmo uiro pequo castruo frif salua seritu futu fons pacer pase tua pople totar Iiouinar tote Iiouine erer nomne erar nomne. Prestota Serfia Serfer Martier tiom esir uesclir alfer popluper totar Iiouinar totaper iiouina erer nomneper erar nomneper. Prestota Serfia Serfer Martier tiom subocauu. Prestotar Serfiar Serfer Martier foner frite tiom subocauu. Ennom persclu eso persnimu, prestota Serfia Serfer Martier tiom isir uesclir alfer tiom plener popluper totar Iiouinar totaper Iiouina erer nomneper erar nomneper prestota Serfia Serfer Martier tiom subocauu prestotar Serfiar Serfer Martier foner frite tiom subocauu. Enom uesticatu ahtripursatu uestisa et mefa spefa scalsie conegos fetu Fisoui sansii popluper totar Iiouinar totaper Iiouina. Suront naratu puse post uerir Tesonocir uestisiar erus ditu enno uestisia mefa spefa sopam purome efurfatu subraspahmu. Traf sahatam etu ape traha sahata couortus ennom comoltu comatir persnihimu capif sacra aitu. Trahaf sahate uitla trif fetu turse Serfie Serfer Martier popluper totar Iiouinar totaper Iiouina persaea fetu poni fetu aruio fetu tases persnimu prosesetir strusla ficlam arsueitu. Suront naratu puse uerisco Treblaneir ape purdinsiust carsitu pufe abrons facurent puse erus ders. Ape erus dirsust postro combifiatu Rubiname erus dersa. Enom traha sahatam combifiatu erus dersa enom Rubiname postro couertu comoltu comatir persnimu et capif sacra aitu. Enom traha sahatam couertu comoltu comatir persnihimu. Enom purditom fust pospane tertio poplo andirsafust porse perca arsmatia habiest prinuatur dur et tefruto tursar. Eso tasetur persnihimumo tursa Iouia totam Tarsinatem trifo Tarsinatem Tuscom Naharcom Iapusco nome totar Tarsinater trifor Tarsinater Tuscer Naharcer Iapuscer nomner nerf sihitu ansihitu iouie hostatu anostatu tursitu tremitu hondu holtu ninctu nepitu sunitu sauitu pre plohotatu pre uiclatu. Tursa Iouia futu fons pacer pase tua pople totar Iouinar tote iouine erar nerus sihitir ansihitir iouies hostatir anhostatir erom nomne erar nomne. Este trioper deitu enom iuenga peracrio tursituto porse perca arsmatia habiest et prinuatur. Hondra furo sehemeniar hatuto totar pisi heriest pafe trif promom haburent eaf Acersoniem fetu turse Iouie popluper totar Iiouinar totaper Iouina suront naratu pose uerisco Treblanir aruio fetu persaea fetu strusla ficla prosesetir arsueitu tases persnimu puni fetu. Pisi pacupei fratrexs fratrus Atiersier fust erec sueso fratrecate portaia seuacne fratrom Atiersio desenduf pifi reper fratreca pars est erom ehiato punne iuengar tursiandu hertei appei arfertur Atiersir poplom antersafust. Sue neip portust issoc pusei subra screhto est fratreci motar sins assif.	Quando populum aferrare volet, avis observatum ito. Itidem stipulator ut montis piandae. Itidem confidito iisdem finibus avis servato. Atque angulis confidet, perticam ritualem induitor. Taeniam capito, in dextram scapulam induitor, ignem intendito. Quando sacrificium feratur ubi ignem intolleris, is ferto qui perticam ritualem habebit, idem arsum dextro umero ferto. Cum eo duces duo eunto, perticas panicellis habento. Tum stipulator parram prosperam sibi, urbe Iguvinae. Itidem confidito in lapidis, avicula nec ambulato priusquam prosperam confidiet. Atque prosperam confidet, via avicula in sacrificium eunto cum acris sacriis. Atque in Acedoniam ad habitus venerit. Tunc ad terminum stanto qui perticam ritualem habebit, exterminator quis est urbem Tadinati tribus Tadinati Tuscam Narci Iapodici nominis ito ex sic populum. Nisi irer ex sic populum 'si quis habet in hoc populi portato illuc quo modus est facito illo quis quid modus est'. Ter exterminator ibidem ad terminum cum duces stato tum dicito: 'ordinator citator Iguvina'. Tum cum duces acris sacris ambiunto atque ambierint in terminum venerint ad terminum cum duces. Sic precator taciti Cerere Martie praestata Ceres terrea Ceres Cerere Martie urbem Tadinati tribus Tadinati Tuscam Narci Iapodici nominis, milites cinctus incinctus, iuvenes hastatos inhastatos terreto tremito fundum aboleto, ninguito nequito, sonato, sauciato, prae plaudito prae vinculato. Ceres Martie, praestata Ceres Cereri Martii, terrea Ceres Cereri Martii, esto te bonis propitii pace vestra populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina, eorum militibus cinctis incinctis, iuvenibus hastatis inhastatis, eorum nomini, eius nomini. Atque iste dixerint, tum dicito ‘itatote Iguvini' qui perticam ritualem habebit. Atque iste dixerit, iterum ambiunto iidem. Atque ad terminum converterit, itidem precantor. Itidem dicito, ut eant dicito. Tum tertium ambiunto, atque ad terminum ventum, itidem precantor, itidem dicito ut eant. Tum duces retro eunto eadem via, qua ventum. Itidem precantor, itidem dicito eant. Tum duces retro eunto eadem via, qua ventum fuerit. In Fontulis apros tris facito vel rubros vel piceos Cerere Martie facito pro populo urbis Iguvinae pro urbe Iguvina, exta in ferculo facito, pane facito, arva facito, tacens precator prosectis mensam sponsam, offam advehito. Item narrato ut ad introitum Trebulanam. Atque trans sanctam confidiet, tum eris dato. In Rubinia porcas tris rubras aut piceas facito praestata Cerere Cereri Martii pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, isicium facito, pane facito, arva facito. Item narrato ut prae introitum Trebulanam, tacens precator, prosectis struem, offam advehito. Atque sub postero pepercerit, tum precatione in russum libamentum praestata Cerere Cereri Martii pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina. Tum vasculis atris in russum sic precator praestata Ceres Cereri Martii, te his vasculis atris pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, pro eius nomine, ei nomine. Praestata Ceres Cereri Martii advertito via omni atrocem Tadinati, tribus Tadinati, Tusco Narco Iapudico nomini, urbis Tadinatis, tribus Tadinatis, Tusci, Narci, Iapudici nominis militibus cinctis incinctis, iuvenibus hastatis inhastatis, eorum nomini. Praestata Ceres Cereri Martii, esto bona propitia pace tua populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina, eorum nomini, eius nomini eius militibus cinctis incinctis, iuvenibus hastatis inhastatis. Praestata Ceres Cereri Marti, salvum servato populo urbis Iguvinae, salvam servato urbe Iguvina, milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges, esto bona propitius pace tua populo urbis Iguvinae urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Praestata Ceres Cereri Martii, salvum servato populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina. Praestata Ceres Cereri Martii te his vasculis atris pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, pro eius nomini ei nomini. Praestata Ceres Cerere Martii te invoco praestata Ceres Cerere Martii bona freta te invoco. Tum precatione sic dicito praestata Ceres Cerere Martii te his vasculis atris te plena pro populo urbis Iguvinae pro eius nomini ei nomini. Praestata Ceres Cerere Martii te invoco praestata Ceres Cerere Martii bona freta te invoco. Tum libato tripudiato tum in russum precatione libato praestata Cerere Cereri Martii pro populo urbis Iguvinae pro urbe Iguvina tum vasculis albis precator superne atra transverse intendito sic precator praestata Ceres Cereri Martii te his vasculis albis pro populo urbis Iguvinae pro urbe Iguvina eius nomini ei nomini. Praestata Ceres Cereri Martie, advertito via omni atrocem populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina, populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina militibus cinctis incinctis, iuvenibus hastatis inhastatis, eorum nomini, eius nomini. Praestata Ceres Cereri Martie, salvum servato populo urbis Iguvinae, salvam servato urbem Iguvinam. Praestata Ceres Cereri Martie, salvum servato populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina nomen, milites, ritus, viros, pecua, castra, fruges salvam servato, esto bona propitia pace tua populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina, eius nomini, ei nomini. Praestata Ceres Cereri Martii, te his vasculis albis pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, pro eius nomine, pro ei nomine. Praestata Ceres Cereri Martie te invoco. Praestata Ceres Cereri Martii, te invoco, praestata Ceres Cereri Martii bona freta te invoco. Tunc precatione sic precator, praestata Ceres Cereri Martie, te his vasculis albis, te plenis pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina, pro eius nomine ei nomine. Praestata Ceres Cereri Martii, te invoco, praestata Ceres Cereri Martii bona freta te invoco. Tum libato, tripudiato libamentum et mensam sponsam in calice genu nixus facito fiso Sanco pro populo urbis Iguvinae, pro urbe Iguvina. Item narrato ut post introitum Tesenacam. Libamenti eris dato. Tum libamentum, mensam sponsam viscera ignem expurgato, superiacitor, trans sanctam ito. Atque trans sanctam converterit, tum commolito, commolitis precator, capides sacras agito. Trans sanctam tris vitulas facito terrea Cerere Cereri Martii pro populo urbis Iguvinae isicium facito, arva facito, pane facito, tacens precator struis offam advehito. Item narrato ut in introitum Trebulana atque porrexeris calato ubi apros fecerint, ut eris det. Atque eris dederit, postero confidito in Rubiniam, eris det. Tum trans sanctam confidito eris det, tum Rubinia postero convertito commolito commolitis precator et capides sacras agito. Tum trans sanctam convertito, commolito, commolitis precator. Tum porrectum fuerit postquam tertium populum lustraverit, qui perticam ritualem habebit, duces duo et alimenta terrea sic taciti precator terreo Iovis, urbem Tadinatem, tribum Tadinatem, Tuscum Narcum Iapudicum nomen, urbis Tadinatis, tribus Tadinatis, Tusci Narci Iapudici nominis milites cinctos incinctos, iuvenes hastatos inhastatos terreto tremito, fondum aboleto, ninguito nequito, sonato, sauciato, prae plaudito prae vinculato. Terreus Iovis esto bonus propitii pace tua populo urbis Iguvinae, urbe Iguvina, eorum militibus cinctis incinctis, iuvenibus hastatis inhastatis, eorum nomini, eius nomini. Iste ter dicito tum iuvenca acrium terrento quod perticam ritualem habebit et duces. Infra forum seminarium habento urbe quis volet quas tris primum habuerint, eas in Aquilonia facito terreus lovis pro populo urbis Iguviniae, pro urbe lguvina, item narrato ut ad introitum Trebulanam arva facito, isicium facito struis offam prosectis advehito tacens precator pane facito. Quis quandoque magister fratribus Atiediis fuerit is suo magisterio portet hostias fratrum Atiediorum duodecim, quas pro re magisteria pars est esse emissas, quando iuvencae terrentur oportet, atque flamen Atiedius populum lustraverit. Si nec portaverit ita, quasi supra scriptum est, magistro multae sint asses.

Collatio verbalis

Protoitalice	Latine	Umbre
ago	agere	agu
albos	albus	alfu
ad	ad	ař
ab	ab	ah
arwia	arva	arvia
atnos	annus	acnu
awes	aves	aves
awte	aut	ote
awzom	aurum	orum
gwos	bos	buf
duenos	bonus	foner
kertsna	cena	sesna
kalezdos	calidus	calersu
katelos	catulus	catel
deikitod	dicito	deitu
det	de	det
donom	donum	dunum
ego	ego	eho
emantor	emantur	emantur
ete	et	et
este	est	est
xabeo	habere	habeu
xundra	infra	hondra
xemonos	hominis	homonus
fakio	facere	façiu
fakitod	facito	feitu
far	far	far
feznom	fanum	fesnef
feilios	filius	feliuf
fertod	ferto	fertu
flosa	flora	flora
frater	frater	frater
fworom	forum	furu
enter	inter	anter
ise	is	ere
ipi	ibi	iepi
lowkos	lucus	vuku
lapedis	lapidis	vapeře
louderod	libero	vufru
manom	manum	manuve
meletom	molitum	maletu
mezdos	modus	mersei
mego	mihi	mehe
mensa	mensa	mefa
noməm	nomen	nome
nekwe	neque	neip
nigrom	nigrum	niru
nen	non	nei
nowos	novus	nuvis
kwesei	quasi	pusei
kwendo	quando	punne
kwe	que	pei
kwoi	qui	poi
kwid	quid	piři
kwis	quis	pisi
kwod	quod	puře
pakis	pacis	pacer
peketom	peccatum	pesetom
pezdis	pedis	persi
portam	portam	pertom
poste	post	posti
prewos	privus	prever
prai	prae	pre
ustenditod	ostendito	ustentu
adkwe	atque	ape
kudei	ubi	pufe
kutei	ut	puse
rufos	rubus	rofu
salwos	salvus	saluo
salis	sal	salu
sezdis	sedis	serse
swei	si	sve
skreiptos	scriptus	screhto
staeo	sto	stahu
etantos	tantus	etantus
takens	tacens	tases
tabela	tabula	tafle
trants	trans	traf
tu	tu	tu
waketom	vacatum	uasetom
gwens	veneris	benus
gwitam	vitam	bitam
gweros	verus	berus
wijas	via	via
winos	vinus	vinu

Bibliographia

• Buck, Carl Darling. 1904. A Grammar of Oscan and Umbrian. Bostoniae: Ginn.
• Fortson, Benjamin W., IV. 2009. Indo-European Language and Culture: An Introduction, editio altera. Malden: Blackwell. ISBN 978-1-4051-8895-1
• Vetter, Emil. 1953. Handbuch der italischen Dialekte. Heidelbergae: Winter.

Nexus externi

• Tabulae Iguvinae per Carolum D'Amore explanatae (Italiane)
• Beuscher, Martin: Zwischen Latein und Romanisch Thesaurus Ecclesiarum Italiae VII, 18: Linguistische Analyse eines mittelalterlichen Mischtextes. Berlin: WiKu-Verlag (2002). ISBN 3-936749-82-5
• IRDAU