Lingua Anglo-Saxonica
Lingua Anglo-Saxonica | |
nomen latine | Anglosaxonica |
nomen | Ænglisc, Englisc |
civitas | Anglia, Scotia |
loquentes | perpauci |
familia | Linguae Germanicae |
nationes | Anglia |
Lingua Anglo-Saxonica[1] (Anglice: Old English vel Anglo-Saxon, Anglo-Saxonice: Ænglisc vel Englisc) est lingua Anglica antiqua, qua Anglosaxones a saeculo quinto ad saeculum undecimum in Anglia Scotiaque meridiana loquebantur.
Index
Origo[recensere | fontem recensere]
Lingua Andlo-Saxonica orta est ex lingua Saxonica antiqua et lingua Nordica antiqua, cum primo Angli Saxonesque, deinde ex Dania et Norvegia Vicingi Britanniam invasissent.
De grammatica[recensere | fontem recensere]
Flexura Anglosaxonica tortuosior est quam lingua Anglica. Casus grammatici sunt sex, et nomina omnia aut masculini aut feminini aut neutrius generis sunt. Sex casus sunt:
Casus | Singulare | Pluralia |
---|---|---|
nominativus | eorl | eorlas |
genitivus | eorles | eorla |
dativus | eorle | eorlum |
accusativus | eorl | eorlas |
instrumentalis | eorle | nihil |
vocativus | eorl | eorlas |
Orthographia[recensere | fontem recensere]
Lingua Anglo-Saxonica primo litteris runicis scribebatur, sed Anglis ad Christianismum traductis scriptores Anglici abecedario Latino usi sunt additis novis litteris, quae sunt yogh (Ȝ ȝ, vi phonematica) /g/) e lingua Hibernica, eth (Ð ð, IPA aut [θ] aut [ð]), et thorn (Þ þ, IPA aut [θ] aut [ð]) et wynn (Ƿ ƿ, IPA [w]) e futhark. Multi etiam scriptores signa ⁊ et scripserunt, quae primum 'et' (vulgo and vel ond), deinde 'qui' (vulgo þæt) significavit.

Oratio dominica Anglosaxonice[recensere | fontem recensere]
- Fæder ure, þu þe eart on heofonum,
- Si þin nama gehalgod.
- To becume þin rice,
- gewurþe ðin willa, on eorðan swa swa on heofonum.
- urne gedæghwamlican hlaf syle us todæg,
- and forgyf us ure gyltas, swa swa we forgyfað urum gyltendum.
- and ne gelæd þu us on costnunge, ac alys us of yfele.
Vocabula Latine conversa[recensere | fontem recensere]
- Pater noster, qui es in caelis,
- Sanctificetur nomen tuum.
- Adveniat regnum tuum.
- Fiat voluntas tua, sicut in caelo et in terra.
- Panem nostrum quotidianum da nobis hodie,
- et dimitte nobis debita nostra sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.
- Et ne nos inducas in tentationem, sed libera nos a malo.
Numeri[recensere | fontem recensere]
Numerus | Latine | Anglice | Saxonice | Anglosaxonice |
---|---|---|---|---|
I | unum | one | een | án |
II | duo | two | twee | twá, twegen |
III | tria | three | dree | ðréo |
IV | quattuor | four | veer | féower |
V | quinque | five | fiev | fif |
VI | sex | six | sos | síex |
VII | septem | seven | söben | seofon |
VIII | octo | eight | acht, tacht | eahta |
IX | novem | nine | negen | nigon |
X | decem | ten | teihn | tíen |
XI | undecim | eleven | ölben, elben | endleofon |
XII | duodecim | twelve | tvölv | twelf |
XIII | tredecim | thirteen | dörteihn | ðríetíene |
XIV | quattuordecim | fourteen | veerteihn | féowertíene |
XV | quindecim | fifteen | foffteihn | fíftíene |
XX | viginti | twenty | twintig | twentig |
XXX | triginta | thirty | dörtig | ðrítig |
XL | quadraginta | fourty | veertig | féowertig |
L | quinquaginta | fifty | fofftig | fiftig |
LX | sexaginta | sixty | sostig | síextig |
LXX | septuaginta | seventy | söbentig | seofontig |
LXXX | octoginta | eighty | achtig | eahtatig |
XC | nonaginta | ninety | negentig | nigontig |
C | centum | hundred | hunnert | hund |
M | mille | thousand | dusend | ðusund |
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Michaeler 1776: 4; Rask 1839: LVIII; eli alibi.
Bibliographia[recensere | fontem recensere]
- Peter S. Baker, Introduction to Old English, Oxford 2003, ISBN 0-631-23454-3.
- Thomas Benson, Vocabularium anglo-saxonicum, lexico Gul. Somneri magna parte auctius. Oxoniae, 1701 Textus apud archive.org
- A. Campbell, Old English Grammar, Oxford 1959.
- Fausto Cercignani, The Development of */k/ and */sk/ in Old English, Journal of English and Germanic Philology 82 (1983), 313–323.
- J. R. Clark Hall and H. D. Merritt, A Concise Anglo-Saxon Dictionary, Cambridge 1969.
- Charles F. Hockett, The stressed syllabics of Old English, Language 35 (1959), 575–597.
- Otto Jespersen, A Modern English Grammar on Historical Principles, Copenhagen 1909–1949.
- Sherman M. Kuhn, On the Syllabic Phonemes of Old English, Language 37 (1961), 522–538.
- Roger Lass, Old English: A historical linguistic companion, Cambridge 1994, ISBN 0-521-43087-9.
- Carolus Michaeler, Tabulae parallelae antiquissimarum Teutonicae linguae dialectorum. Oeniponte, 1776.
- Bruce Mitchell and Fred C. Robinson, A Guide to Old English, Oxford 2001, ISBN 0-631-22636-2.
- Erasmus Rask, A Grammar of the Anglo-Saxon Tongue. Copenhagen, 1830.
- Gulielmus Somnerus, Dictionarium Saxonico-Latino-Anglicum ... adjectis ... plurimisque in gratiam linguae Anglosaxonicae studiosorum observationibus. Londini, 1659 (citatio pp. 83-84 apud Google Books)
Nexus externi[recensere | fontem recensere]
- Elementa Anglosaxonica (Anglice)
- "Digitised manuscripts from the Anglo-Saxon kingdoms" apud Bibliothecam Britannicam
Maiores linguae novissimae | Batava Capitensis · Danica · Batava · Anglica · Theodisca · Norvegica · Suecica · Iudaeogermanica |
---|---|
Minores linguae novissimae | Faeroensis · Frisica · Islandica · Luxemburgica |
Extinctae linguae | Anglosaxonica · Burgundica · Crimaeo-Gothica · Francica · Gutnica antiqua · Gothica · Langobarda · Nordica antiqua · Noroena · Protonordica · Saxonica antiqua · Vandalica |
Regionaliter recognitae linguae Germanicae | Bavarica · Limburgica · Saxonica · Saterlandiofrisiana v. Septentriofrisiana · Germano-Scotica · Ulsterica |