Instauratio liturgica

Instauratio liturgica est reformatio sive restauratio ordinum, textuum, actuum vel signorum ad liturgiam pertinentium ab auctoritate competenti (concilium, papa, episcopi, synodi). Hodie hoc verbo liturgica Concilii Vaticani Secundi (1962-1965) instauratio denotari solet, quae Pio XII papa praeparata, a Concilio Vaticano Secundo decreta et Paulo VI Ioanne Paulo II regnantibus perfecta est.

Instaurationes liturgicae priores

Saeculis labentibus variae liturgiae sive ritus nati sunt, qui partim adhuc in usu sunt (in occidente Ordo Ambrosianus, Ordo Gallicanus, Liturgia Hispanica; in oriente Ritus Byzantinus et alii). Maxime in ecclesia occidentali usitata erat Ritus Romanus.

Reformatione impulsi papae annis Concilium Tridentinum sequentibus omnes liturgicos ritus Romani libros noviter ediderunt, inter quos et Missale Romanum a Pio V papa anno 1570 editum.

Instauratio liturgica saeculi vicesimi

• Sic dictus Motus liturgicus instaurationem liturgicam pervestigationibus praxique praeparavit. Liber "Vom Geist der Liturgie" ("De spiritu liturgiae", 1918) intitulatus a Romano Guardini scriptus plurimum liturgiae studendae attribuit.
• Anno 1946 Pius XII papa "Commissionem liturgiae instaurandae" constituit, cui Hannibalem Bugnini praefecit.
• Encyclica Mediator Dei, prima soli liturgiae dedicata, anno 1947 a papa Pii XII edita est.
• Anno 1955 Vigilia Paschalis, quae a saeculo decimo quarto incipiente paene sine populo in mane Sabbati Sancti celebrabatur, rursus introducta et anno 1956 Hebdomada Sancta reformata est.
• Codex Rubricarum anno 1960 editus est.
• Anno 1963 constitutio Sacrosanctum Concilium de sacra liturgia promulgata est.
• Anno 1970 Calendarium Romanae Ecclesiae reformatum est.
• Usus linguarum vernacularum, qui a Concilio Vaticano Secundo concessus est, in liturgia Catholica celeriter toto orbe terrarum adhibetur.
• Post Concilium Vaticanum Secundum nova librorum liturgicorum editio fit.
• Die 7 Iulii anno 2007 papa Benedictus XVI antiquiorem Ritus Romani usum (anni 1962) Motu proprio Summorum pontificum tamquam "forma extraordinaria" rursus concessit. "Usus instauratus" autem "forma ordinaria" liturgiae Romanae permanet.

Documenta

Reiner Kaczynski (ed.): Enchiridion documentorum instaurationis liturgicae. Vol. 1 (1963–1973); Augustae Taurinorum 1976. Vol. 2 (4.12.1973 – 4.12.1983); Romae 1988. Vol. 3 (4.12.1983 – 4.12.1993); Romae 1997.

Nexus externi

• Ordo missae anni 1970 (Latine, Anglice)
• Constitutio de sacra liturgia Sacrosanctum Concilium