Jump to content

Herbertus Georgius Wells

E Vicipaedia
(Redirectum de H. G. Wells)
Wikidata Herbertus Georgius Wells
Res apud Vicidata repertae:
Herbertus Georgius Wells: imago
Herbertus Georgius Wells: imago
Herbertus Georgius Wells: subscriptio
Herbertus Georgius Wells: subscriptio
Nativitas: 21 Septembris 1866; Bromley
Obitus: 13 Augusti 1946; Londinium
Patria: Britanniarum Regnum, Britanniarum Regnum
Nomen nativum: Herbert George Wells

Familia

Genitores: Joseph Wells; Sarah Neal
Coniunx: Isabel Mary Wells, Catherine Wells
Proles: Anthony West, George Philip Wells, Frank Wells

Herbertus Georgius Wells, nomine saepe per formam compendiariam H. G. Wells scripto (1866–1946), fuit scriptor quam diligentissimus Britannicus, qui plus quam quinquaginta mythistorias et multas denas narratiunculas scripsit. Praeterea, in operibus suis societatem et politicam, nec non historiam et vitas hominum, critice tractavit. Plurimae fabulae scientificae ab H. G. Wells scriptae adeo populares fuerunt, ut "pater scientiae ficticiae" appellatus sit.[1] Praeter famam scriptoris, criticus socialis paene propheticus per totam vitam et per totum orbem terrarum extendit. Futurorum studiosus, Wells plura opera utopica scripsit. Itaque non solum inventionem aeroplanorum, autocurruum armatorum, itinerum spatialium, armorum nuclearium, et systematis, quod simile Telae Totius Terrae est, praedixit.[2] In litteris eius ad scientias ficticias pertinentibus iam mature de itinere transtemporali, incursione extraterrestrium, invisibilitate, biotechnologia agitur.[3]

Herbertus Georgius Wells Bromlegae in urbe Londinii Maioris die 21 Septembris anno 1866 ex Sara Neal dispensatrice, et Iosepho Wells, caupone et criccetii lusore experto natus est.[4] Matrimonium Sarae et Iosephi tumultuosum erat in primis ideo, quod illa ad protestantes, hic ad inreligiosos pertinebat. Familia in Atlas House habitabat et mediocre negotium fictile gerebat. Herbertus Georgius (sive Bertius, ut inter familiares vocabatur) apud scholam feminarum Bromlegensem usque ad annum septimum aetatis educatus est. Academiam Bromlegensem a Thoma Morley administratam frequentavit. Quae schola privata instructa erat filiis negotiatorum. Itaque materiae ad rem pertinentes docebantur: ratiocinia, arithmetica et chirographa cuprina.

Anno 1877, cum Bertius duodecim annorum erat, Iosephus pater de scalis delapsus femur suum male fregit. Hanc ob causam familia Wells in severas angustias oeconomicas incidit. Iosepho Wells ne mediocrem quidem quaestum facere contigerat. Unam tantum partem ex commercio obtinuerat, nam aliquantum pecuniae fecerat criccetium ludendo cum turma Kent County Cricket Club. Sed Bertius amorem litterarum et biologiae retinuit.

De paupertate familiae

[recensere | fontem recensere]
H. G. Wells circa quinque et viginti annorum.

Quamquam Bertius discipulus ingeniosus erat, parentibus opes deerant, quibus puero in schola educationis sumptus praeberent. Pater, cum non iam lusu criccetii quaestum familiae corrigere posset, ratus potior esse pueros suos (quos tres habebat) adducere, ut aliquam artem laborando discant. Quod tirocinium Bertius apud pannorum confectore[5] temptavit. Parentes divortio separati sunt.

Mater autem dispensatricis officium accepit apud praedium in Sussexia occidentali situm Uppark, ubi iam prius laboraverat. Bertius, quotiens matrem visit in eo loco, occasionem nactus per multas horas libros classicos in bibliotheca praediii legit, sicut Politiam Platonis, Utopiam Thomae Mori, et opera Danielis Defoe. His annis mater valde apud Bertium valebat, nam cum illa in discrimina ordinum socialium crederet, filio suo, ne cum inferioris ordinis puellis consuetudinem haberet, interdixit.

Itaque familia Wells, cum non iam quaestu patris sustineri posset, Bertium in tirocinium draporum confectoris misit, sed Bertius hoc haud bene gessit, cum indole agilis exquisito draporum negotio minime aptus esset. Itaque annis 1880 ineuntibus, Bertius incommodum tempus tirocinii habuit apud pannorum confectore in feriandi loco Southsea:[6] ibi tredecim horas cotidie laborabat, et una cum ceteris tironibus pernoctabat. Qua experientia instructus postea libros The Wheels of Chance (1895), Kipps (1905), et The History of Mr Polly (1910) scripsit, qui vitam tironis textilium mercatoris inlustrat et distributionem socialem divitiarum reprehendunt.[7] Postea etiam adiutor pharmacopolae esse conabatur, sed etiam hanc rem male gessit.

De magistri muneribus

[recensere | fontem recensere]

Anno 1883, Bertius postremo parentibus suis persuasit, ut se a tirocinio liberarent. Sciebat enim hanc "manumissionem" ea sola condicione fieri posse, ut certa summa pecuniae ut multa revocationis opifici a parentibus solveretur. Itaque Bertius officium magistri sibi adquirendum esse ratus ad Midhurst Grammar School scripsit. Docendi locum accepit et quidem ea condicione, ut et discipulus sit et magistri loco iuniores pueros doceret. Iam abhinc aliquot annis aliquamdiu in ea schola versatus erat, et peritia eius linguae Latinae omnium admirationem habuerat.

Munus magistri apud scholam Midhurstensem effecit, ut Bertius studium suum personale serio persequi posset.[8] Sequenti anno, Londinii, Scholae Normalis Scientiae stipendium accepit, ut biologiam sub Thoma Henrico Huxley studere posset.[9] Bertius in nova schola usque ad annum 1887 studuit. Summam pecuniae quam stipendio accepit satis esse debuisset,[10] sed Wells in libro suo Experiment in Autobiography (1934) de fame continua loquitur, et photographemata quae eo tempore cepit iuvenem macrum et male nutritum ostendunt.[11]

Mox sodalitati disputationum scholae se adiunxit. His annis eius studium reformationis socialis excitatum est. Quod argumentum initio per Platonis Politiam adgressus est, sed mox ad notiones socialisticas illius temporis se convertit, sicut ad Societatem Fabianam et ad seriem lectionum gratuitarum in Gulielmi Morris domo Kelmscott House habitarum. Etiam unus e conditoribus ephemeridis The Science School Journal erat, in qua opiniones suas de litteris et societate exprimere potuit. Anno 1887 studia sua finivit.

Anno 1888 Wells ex morbo convalescens Basfordiae aliquot menses vixit. Figlinae Staffordiensis. Situ singulari Figlinarum magnopere motus erat. Commoratio eius inter Figlinas etiam ad fabulam brevem atrocem The Cone (1895) duxit, quae in septentrionali parte urbis posita est.

Wells, postquam aliquamdiu apud Holt Academy in Cambria docuerat,[12] necessarium ratus est scientiam suam de principiis et methodis educationis augere. Itaque studere apud College of Preceptors coepit. Anno demum 1890 Wells gradum in zoologia per programma externum Universitatis Londiniensis consecutus est.

Ad fastigium artificii

[recensere | fontem recensere]
H. G. Wells anno 1907 ad ianuam Spade House.

Annis 1890 ineuntibus, Wells sine fonte quaestus erat. Ut pecuniam faceret, breves commentarios iocosos in ephemeridibus sicut The Pall Mall Gazette divulgare coepit, quas postea in Select Conversations with an Uncle (1895) et Certain Personal Matters (1897) conlegit. Wells in hoc genere diurnariae artis tam fecundus factus est, ut multa ex primis scriptis eius etiamnunc ignota maneant.[13] Cum his brevioribus scriptis ad successus accederet, ad libros scribendos excitatus est. Primum mythistoriam suam, The Time Machine, anno 1895 edidit.[14]

Anno 1891 Wells consobrinam suam Isabellam in matrimonium duxit. Eodem anno, domum amplam Spade House in Sandgate, vico Cantii comitatus, erexit. Attamen, post hunc primum amorem, discipulae suae Amatae Catharinae "Jane" Robbins amore captus est eamque anno 1895 in matrimonium duxit. Deinde Surriae urbem Woking migravit, ubi The Time Machine edidit. Aestate anni 1893, gravis haemorrhagia pulmonalis eum ad longam moram faciendam coegit, inter quam solum in positione sedili laborare potuit. Eodem anno, opus eius de arte biologica e prelo exiit. Dum in Spade House vixit, nonnulla opera celeberrima composuit, inter quae sunt The Sea Lady (1902), The Food of the Gods (1904), Kipps (1905), 'A Modern Utopy (1905), In the Days of the Comet (1906), The War in the Air (1908), Tono-Bungay (1909), Anne Veronica (1909), et The History of Mr Polly (1910).

Aestate anni 1893, gravis haemorrhagia pulmonalis eum ad longam moram faciendam coegit, inter quam solum in positione sedili laborare potuit. Eodem anno, opus eius de arte biologica e prelo exiit.

The New Machiavelli (1911) novum in operibus Wellsianis cursum indicabat, scilicet mythistoriae genus, in quo argumentum nuntio sociologico et ideologico subiectum est. Cuius generis sunt Marriage (1912), The Passionate Friends (1913), The Wife of Sir Isaac Harman (1914), The Research Magnificent (1915). Libro The World Set Free (1914), Wells formationem bombae atomicae anticipavit. Inspiratus est enim libro The Nature of Radium (1909) a Friderico Soddy chemico Anglico scripto, qui statum cognitionis de radioactivitate eo tempore summatim exposuit. Wells primo bello mundano favit, quod quod id bellum esset, quo omnia bella finirentur, et anno 1918, ad Europam post bellum provehendam consilium excogitavit. Ex scriptis eius belli tempore factis gravissimum est Mr. Britling Sees It Through (1916).

De operibus politicis

[recensere | fontem recensere]

Post bellum — annis 1920 — Wells multas peregrinationes suscepit, et valetudinis causa extra Angliam saepe hibernavit. Quamquam etiam tum mythistorias scribebat, sicut The World of William Clissold (1926), praesertim id agebat, ut opinonem suam firmam — nam cedendum esse generi humano, nisi perire velit, materialibus quas immiserat viribus — propagaret. His quattuor operibus, quae erant The Outline of History (1920), The Open Conspiracy (1928), Science of Life (1929), et The Work Wealth and Happiness of Mankind (1932), consilium de constituenda re publica mundana populi favorem invenire voluit. Quo enim consilio barbarismus ac interitus certus et definitus evitari posse putabat.

Anno 1933, Wells mythistoriam tristissimam The Shape of Things to Come de futuris nihil sperantem divulgavit, quam Gulielmus Cameron Menzies anno 1936 in pelliculam Things to Come (1936) reduxit. Anno 1934, vitam suam libro bipertito Experiment in Autobiography aperuit. Anno 1939, opus The Right of Man divulgavit, quod de iuribus hominis disputationem movit. In Anglia contra monarchiam repugnavit.

Anno 1940 in iuvenem incidit Orson Welles, qui The War of the Worlds mythistoriam eius in drama radiophonicum anno 1938 adcommodaverat, et ita animos nonnullorum perturbaverat. Secundum bellum mundanum illi ostendit, genus humanum vires quas resolverat (praesertim bombardationes atomicae Hirosimae et Nagasaci urbium) non iam tenere posse. Ultimum opus eius, Mind at the End of its Tether (1945), desperationem quae eum nunc complebat patefecit. Deinde ex annis 1930 Wells apud Muram Budberg, quae ultimis annis eum curavit.

Wells diu diabete mellito laboravit, dum in domo Londiniensi die 13 Augusti anno 1946 mortuus est, causa mortis non indicata.

Opera selecta

[recensere | fontem recensere]
  • 1895: The Time Machine
  • 1895: The Wonderful Visit
  • 1896: The Wheels of Chance
  • 1896: The Island of Doctor Moreau
  • 1897: The Invisible Man
  • 1897: The War of the Worlds
  • 1899: When the Sleeper Wakes
  • 1900: Love and Mr Lewisham
  • 1901: The First Men in the Moon
  • 1902: The Sea Lady
  • 1904: The Food of the Gods
  • 1905: Kipps
  • 1905: A Modern Utopia
  • 1906: In the Days of the Comet
  • 1908: The War in the Air
  • 1909: Tono-Bungay
  • 1909: Ann Veronica
  • 1910: The History of Mr Polly
  1. ↑ Roberts 2000.
  2. ↑ Handwerk 2016.
  3. ↑ James 2016.
  4. ↑ Parringer 2004.
  5. ↑ Vel, ut vocabulo mediaevali utamur, draporum confectore (unde Francogallice draperie dicitur).
  6. ↑ Wells 1924: xvi.
  7. ↑ Batchelor 1985: 2.
  8. ↑ Smith 1986.
  9. ↑ Batchelor 1985: 164.
  10. ↑ Reeves 1980.
  11. ↑ Brome 1951: 180.
  12. ↑ Bowman 2016.
  13. ↑ Smith 1986.
  14. ↑ Hammond 2004: 50.
  15. ↑ Cf. Hor. Carm. 1-14.

Bibliographia

[recensere | fontem recensere]

Nexus externi

[recensere | fontem recensere]
Vicimedia Communia plura habent quae ad Herbertum Georgium Wells spectant.
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Herbertus_Georgius_Wells&oldid=3913458"