Gens Novia

E Vicipaedia

Nulla Vicipaediae Latinae pagina huc annectitur.
Quaesumus in alias commentationes addas nexus ad hanc paginam relatos. Quo facto hanc formulam delere licet.

Interpretationes vernaculae

Gens Novia erat gens plebeia parvi momenti in Roma antiqua. Qui huic genti pertineant non ante ultimum saeculum liberae Rei publicae romanae apparent. Sic anno 78 p.C.n.[1] tantum Decimus Junius Novius Priscus, primus e Noviis, consulatum obtinuit.

De origine[recensere | fontem recensere]

Nomen Novius est nomen gentilicium quod a communi Osco praenomine Novius derivatum est. Cum et praenomen et nomen eandem formam induant, non raro accidit ut aegre arbitreris utrum Novius sit alicui praenomen an nomen gentilicium. Utroque modo, nomen ipsum sufficit ad Oscam originem Noviorum confirmandam.[2]

Membra[recensere | fontem recensere]

  • Quintus Novius, dramatum scriptor Sulla florente, cuius fabulae atellanae celebrantur. Erat contemporaneus Pomponio, et ei atellanico. Novii opera saepius memorantur a Nonio Marcello.[3][4][5]
  • Lucius Novius, cuius cognomen Niger forte fuit, tribunus plebis anno 58 a.C.n, cum Publio Clodio Pulchro. Novius fortiter collegae suo se opposuit.[6][7]
  • Novius Facundus, mathematicus Augusto caesare qui medium excogitavit quo longitudo dierum mensuretur, utens obelisco erecto in campo Martio.[8]
  • Decimus Iunius Novius Priscus, consul anno 78 p.C.n. Verisimiliter est idem ac Novius Priscus, qui fuit inter Senecae amicos, et pulsus est a Nerone anno 66 p.c.n.. Uxor eius fuit Artoria Flacilla.[9][10]
  • Novius, amicus Martialis.[11][12]
  • Novius Maximus, vir cui Plinius Iunior misit duas epistolas.[13]
  • Novius, captator testamentorum, de quo Juvenal.[14]
  • L. Novius Crispinus Martialis Saturninus, proconsul Galliae Narbonensis et legatus pro praetore in Africa Proconsulari Antonino Piio regnante; consul suffectus anno 150 vel 151.
  • Gaius Novius Priscus, consul suffectus anno 152 p.C.n. Duxit Flaviam Menodoram.
  • Gaius Novius C. f. Rusticus Venuleius Apronianus, filius Prisci et Flaviae Menodorae, tribunus laticlavius meruit cum sexta legione, fuit legatus in Asia, quaestor candidatus et tribunus plebis, et praetor designatus.[15]
  • Publii Novius L. f. Saturninus Martialis Marcello, filius Crispini, consul circa annum 150 p.C.n.
  • Novia L. f. Crispina, filia Crispini consulis, uxor Titurii Antistii Adventi.
  • Lucius Novius Rufus, consul suffectus anno 186 p.C.n, fuit legatus pro praetore in Hispania Tarraconensi anno 193. Rufus erat inter praeclaros Romanos quos ad mortem Septimius Severus duxit sine causa.[16]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, vol. II, pp. 1211, 1212 ("Novia Gens").
  2. Chase, pp. 127, 128, 138.
  3. Macrobius, i. 10.
  4. Gellius, xv. 13.
  5. Bothe, Poëtae Scenici Latinorum, vol. ii. p. 41 ff.
  6. Asconius Pedianus, In Ciceronis Pro Milone, p. 47 (ed. Orelli).
  7. Broughton, vol. II, p. 196.
  8. Pliny, xxxvi. 72.
  9. Tacitus, Annales xv. 71.
  10. PIR, vol. II, p. 417.
  11. Martial, vii. 72.
  12. PIR, vol. II, p. 416.
  13. Plinius Minor, Epistulae, iv. 20, v. 5.
  14. Juvenal, xii. 111.
  15. PIR, vol. II, p. 418.
  16. Aelius Spartianus, "Vita Septimii Severi", 13.