Cyclops (Euripides)

Vide etiam paginam discretivam: Cyclops (discretiva)

Silenus ebrius (in museo Lupariensi).

Cyclops (Graece Κύκλωψ) est fabula satyrica quam Euripides anno incerto docuit. Hoc unum drama satyricum antiquum integrum servatum ad nostram aetatem pervenit. Argumentum ex Odyssea ductum est, addito Sileno et satyris.

Personae

Scaena antri cuiusdam aditum in monte Aetna ostendit. Quattuor tantum personae in hoc dramate aguntː

• Silenus
• Ulixes
• Cyclops Polyphemus
• Chorus satyrorum

Synopsis

Euripides, argumentum fabulae texens, historiam Ulixis et Polyphemi carmine IX Odysseae enarratam secutus est. Prologum fabulae Silenus Satyrorum princeps agit, qui magistro Baccho quaerendo usque ad Siciliam insulam pervectus, navi fracta in oram Cyclopum adpulerat Polyphemique servus factus erat. Nonnullos post annos Ulixes una cum commilitonibus eodem navem applicavit eque Sileno impetrat, ut sibi pro vino ex erroribus delato alimenta traderet. Ille cum vinum degustavisset maxime delectatus promittit se ex antro Cyclopis agnos caseumque relaturum. Furto feliciter exacto inrumpit Polyphemus cyclops, qui Ulixem agnorum abductorum balatu arguit. In hoc crimine falso corroborando a duplici Sileno iuvatur. Deinde Ulixes, cum nequiquam oratorium agonem cum fera atque imprudenti belua excitavisset -etenim iura hospitum et deorum reverentiam invocabat et cyclops divitias tantum venerari sapientes homines respondit-, a Cyclope abductus mox ad antri ostium redit gemens atque de comitibus a monstro laceratis queritur. Hac caede commotus Cyclopem ulciscendum mero inebriare parat, ut calefacta sude nixus atque iuvantibus Satyris oculo eum privaret. Satyri quidem cum primo impetu promptissime se Ulixi sponte subventuros polliciti essent, tamen periculo exterriti fidem promissam praestare reformidarunt. Tum denique Ulixi effugienti auxilio succurunt, cum Cyclopem saevientem et excaecatum deludere valent.

Vis comica huius fabulae e vini aviditate nascitur et impudenti et procaci timiditate Sileni Satyrorumque.

Plura legere si cupis

• Carolus Berry Newcomer, De Cyclope Homerico atque Euripideo, Berolini, 1899
• Euripide. Le Cyclope. Édition critique et commentée par Jacqueline Duchemin. Parisiis, Édouard Champion, 1945 Recensio critica
• Henri Grégoire, «La date du Cyclope d'Euripide », L'Antiquité classique,‎ 1948ː 269-286
• Paulus Masqueray, "Le Cyclope d'Euripide et celui d'Homère", Revue des Études Anciennes, 1902ː 165-190
• Boris Nikolsky, "La philia dionysiaque dans le Cyclope d'Euripide", GAIA. Revue interdisciplinaire sur la Grèce ancienne, 2009ː 123-131
• Carl A. Shaw, Euripides, Cyclops : a satyr play, Bloomsbury Academic, 2018 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
  • Satyric play : the evolution of Greek comedy and satyr drama, Oxford University Press, 2014 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
• Bernd Seidensticker, Kyklops / Euripides ; herausgegeben, übersetzt und kommentiert, Berolini, 2020 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
• Ioannes Matthias Stahl, De hyporchemate amoebaeo quod est in Euripidis Cyclope, Monasterii Guestfalorum, 1887
• G. Wetzel, De Euripidis fabula satyrica quae Cyclops inscribitur, cum Homerico comparata exemplo, Wiesbaden : Otto Harrassowitz, 1965 Recensio critica
• Paolo Zoboli, Sbarbaro e i tragici greci. In appendice : Il ciclope : edizione critica, Mediolani, 2005 Nonnullae paginae apud Guglum librorum

Nexus externi

• Textus Graecus apud Remacle
• Versio ab Eduardo Coleridge anno 1891 confecta (Anglice)
• Cyclops apud GreekMythology.com