Callippus

Callippus (Graece Κάλλιππος, circa 351 a.C.n. mortuus) fuit civis Atheniensis et fortasse Academiae sectator^[1], qui per tredecim menses Syracusanorum tyrannus fuit postquam amicum Dionem per insidias necari iussit.

De vita et morte

Cum Dio exsul Athenis morabatur et Academiam frequentabat Callippos ei hospes fuit atque etiam si Plutarcho^[2] credimus eum mysteriis Eleusiniis initiavit (eius mystagogus fuit). Cum idem Dio, postquam Dionysius tyrannus eius uxorem alteri tradiderat, expeditionem militarem cum mercennariis militibus suscepit Callippus eum in Siciliam comitatus est et una cum eo Syracusis potitus est^[3]. Deinde fiducia Dionis abuti coepit. Nam cum favorem Dionis apud populum videret labantem insidias parare instituit ut ipse regnaret (an politica dissensio fuerit praeter ambitionem incertum est). Coniuratores facile ac sine metu conducere potuit quia ad homines temptandos ab ipso Dione incitabatur qui Syracusanorum animos erga se noscere cupiebat. In fine per Zacynthios mercennarios Dionem in palatio occidendum curavit (354 a.C.n.). Fortuna deinde eum reliquit: nam dum Catanam oppugnat filius Dionysii I Hipparinus (cui Dion avunculus fuerat, nam filius Aristomachae sororis erat)) Syracusis potitur^[4]. Tum erravit cum exercitu frustra Messanam adgrediens. In Italiam transmissus Rhegium quidem cepit sed ibi quia stipendia non iam solvebat a suis legatis Leptina et Polyperchone transfixus est eo ipso pugione (ut quidem auctores antiqui voluerunt qui ultionem divinam exspectabant) quo Dio perierat^[5].

Scelera Callippi Atheniensibus dedecus intulisse vulgo dicebant quibus Plato respondebat et qui Dioni per omne tempus fidem servavisset Atheniensem virum fuisse^[6].

Notae

↑ Quod tamen quamquam hodie vulgatum, ab ipso Platone (si quidem epistulae VII verus auctor erat) negari videbatur ubi amicitiam inter eos non e philosophia enatam esse praetendebat (333e: δίων ἀδελφὼ δύο προσλαμβάνει Ἀθήνηθεν, οὐκ ἐκ φιλοσοφίας γεγονότε φίλω, ἀλλ᾽ ἐκ τῆς περιτρεχούσης ἑταιρίας ταύτης τῆς τῶν πλείστων φίλων). Fortasse ita tantum monebat verum philosophum qui talia faceret non esse.
↑ Vita Dionis XVII.2, LIV.1, LVI.6. Ita manifestum faciebat quam impium et sacrilegum esset Callippi scelus.
↑ Vita Dionis 28.4.
↑ Polyaenus V.4 Plutarchi narrationem confirmat. Aliter Diodorus Siculus 16.36.
↑ Vita Dionis 54-58. Cornelius Nepos 8-10.
↑ Epistula VII: 334a-b.

Fontes

Cornelius Nepos, Liber de excellentibus ducibus exterarum gentium: X: Dio, qui tamen eum Callicratem appellabat.
Demosthenes (?), In Polyclem
Diodorus Siculus, Bibliotheca historica liber XVI
Platonis Epistulae VII et VIII
Plutarchus, Vita Dionis et Vita Timoleontis XI.6.

Plura legere si cupis

Helmut Berve, Dion, Moguntiae, 1957. (Abhandlungen der Geistes- und Sozialwissenschaftlichen Klasse. Jahrgang 1956. Nr 10). Recensio critica
Jacqueline Christien, "Mercenaires et partis politiques à Syracuse de 357 à 354", Revue des Études Anciennes, 1975: 63-73
Claude Mossé, "Les mercenaires dans les luttes internes de Syracuse au ive siècle. Le témoignage des vies de Dion et de Timoléon de Plutarque" in Esclavage, guerre, économie en Grèce ancienne. Hommages à Yvon Garlan, P. Brulé - J. Ouhlen éd., 1997: 165-175
Federicomaria Muccioli, Dionisio II : storia e tradizione letteraria, Bononiae, CLUEB, 1999 Recensio critica Altera recensio critica
Domenica Paola Orsi, La lotta politica a Siracusa alla metà del IV secolo A. C. Le trattative fra Dione e Dionisio II, Bari, Ediprint, 1994 Recensio critica Altera recensio critica
Sandra Péré-Noguès, "Aristomaché et Arétè, deux femmes dans la tourmente des guerres civiles à Syracuse" in Des femmes en action. L'individu et la fonction en Grèce antique, Éditions de l’École des hautes études en sciences sociales, 2013: 117-132
Heather L. Reid et Mark Ralkowski, "Plato at Syracuse: Essays on Plato in Western Greece with a new translation of the Seventh Letter by Jonah Radding", Parnassos Press, 2019
H. D. Westlake, "Friends and Successors of Dion", Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, 1983: 161-172

Nexus externi

Treccani

[1] Quod tamen quamquam hodie vulgatum, ab ipso Platone (si quidem epistulae VII verus auctor erat) negari videbatur ubi amicitiam inter eos non e philosophia enatam esse praetendebat (333e: δίων ἀδελφὼ δύο προσλαμβάνει Ἀθήνηθεν, οὐκ ἐκ φιλοσοφίας γεγονότε φίλω, ἀλλ᾽ ἐκ τῆς περιτρεχούσης ἑταιρίας ταύτης τῆς τῶν πλείστων φίλων). Fortasse ita tantum monebat verum philosophum qui talia faceret non esse.

[2] Vita Dionis XVII.2, LIV.1, LVI.6. Ita manifestum faciebat quam impium et sacrilegum esset Callippi scelus.

[3] Vita Dionis 28.4.

[4] Polyaenus V.4 Plutarchi narrationem confirmat. Aliter Diodorus Siculus 16.36.

[5] Vita Dionis 54-58. Cornelius Nepos 8-10.

[6] Epistula VII: 334a-b.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]