Calendarium Coliniacense
Calendarium Coliniacense,[1] Francogallice calendrier de Coligny, est tabula aenea et inscripta cuius fragmenta multa iuxta Coliniacum Franciae anno 1897 reperta sunt. Longissimum textum linguae Gallicae hodie servatum praebet, e quo calendarium Gallicum seu Celticum antiquum magna parte restitui potest.
Structura mensis[recensere | fontem recensere]
Unusquisque mensis in binas aequas partes seu spatia 15 dierum dividebatur, quae quindenae omnes in calendario ope verbi Gallici atenoux (fortasse "nox plenae lunae") discriptae sunt.
Structura anni et lustri[recensere | fontem recensere]
Nomina mensium cum appellationibus feriarum rerumque ad stationes anni pertinentium in linguis Celticis recentioribus saepe consonant. Menses e triginta diebus constituti matu sive fasti, menses ex undetriginta diebus anmatu sive nefasti in religione Celtica censebantur.
Hi sunt menses duodecim anni regularis:
- Samonios (30 dies)
- Dumannios (29 dies)
- Riuros (30 dies)
- Anagantios (29 dies)
- Ogronios (30 dies)
- Cutios (30 dies)
- Giamonios (29 dies)
- Simi Visonnios (30 dies)
- Equos (30 dies)
- Elembivios (29 dies)
- Aedrinios (30 dies)
- Cantlos (29 dies)
Ita iustus annus e diebus 355 constitutus erat. Duo menses intercalares (quibus 30 dies erant) quoque lustro vel quinquennio addebantur, videlicet:
- "Quimon" (sed nomine incerto) inter Cantlos et Samonios ad initium primi anni cuiusque lustri insertandus
- Ciallos inter Cutios et Giamonios medio tertio anno cuiusque lustri insertandus
Ita calendarium Coliniacense sexaginta et duo menses per singulum lustrum enumerabat.
Structura tricennii[recensere | fontem recensere]
Sex lustris peractis, tricennio ita impleto,[2] necesse fuerit mensem singulum "Quimon" insequentem omittere: quo facto annus proximus eodem fere die astronomico, quo annus primus tricennii praeteriti, incepturus erit. Hic autem calculus non ex ipso calendario Coliniacensi, sed e lucubrationibus eruditorum recentium, evenit.
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Haec appellatio a Vicipaediano e lingua indigena in sermonem Latinum conversa est. Extra Vicipaediam huius locutionis testificatio vix inveniri potest.
- ↑ De "saeculi tricesimo anno" a Gallis recognito cf. Plinius, Naturalis historia 16.250
Bibliographia[recensere | fontem recensere]
- Seymour De Ricci, "Le calendrier celtique de Coligny" in Journal des savants (Decembri 1926) pp. 448-449)
- Georges Dottin, La langue gauloise: grammaire, textes et glossaire (Lutetiae: Klincksieck, 1920) pp. 172-207
- Paul-Marie Duval, "La préparation d'une édition du calendrier gaulois de Coligny (Ain)" in Comptes rendus des séances de l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres vol. 110 no. 2 (1966) pp. 261-274
- Paul-Marie Duval, "Les Gaulois et le calendrier" in Publications de l'École Française de Rome vol. 116 (1989) pp. 1175-1189
- Paul-Marie Duval, G. Pinault, Recueil des inscriptions gauloises (R.I.G.) III: Les calendriers (Coligny, Villards d'Héria). Lutetiae, 1985 (Gallia, suppl. 45)
- C. Laine-Kerjean, "Le calendrier celtique" in Zeitschrift für celtische Philologie vol. 23 (1943) pp. 249–84
Nexus externi[recensere | fontem recensere]
|
Vicimedia Communia plura habent quae ad calendarium Coliniacense spectant. |
.jpg)