Quantum redactiones paginae "Monacum" differant

Browse history interactively

← Differentia superior

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

Redactio novissime (die 18 Ianuarii 2024, hora 21:23) facta

Monacum

Res apud Vicidata repertae:

Civitas: Germania
Locus: 48°8′15″N 11°34′30″E
Numerus incolarum: 1 512 491
Zona horaria: UTC+1, UTC+2
Situs interretialis
Nomen officiale: München

Gestio

Praefectus: Dieter Reiter
Procuratio superior: Bavaria Superior

Geographia

Superficies: 310.71 chiliometrum quadratum
Regiones urbanae: Altstadt-Lehel, Ludwigsvorstadt-Isarvorstadt, Maxvorstadt, Schwabing-West, Au-Haidhausen, Sendling, Sendling-Westpark, Schwanthalerhöhe, Neuhausen-Nymphenburg, Moosach, Milbertshofen-Am Hart, Schwabing-Freimann, Bogenhausen, Berg am Laim, Trudering-Riem, Ramersdorf-Perlach, Obergiesing, Untergiesing-Harlaching, Thalkirchen-Obersendling-Forstenried-Fürstenried-Solln, Hadern, Pasing-Obermenzing, Aubing-Lochhausen-Langwied, Allach-Untermenzing, Feldmoching-Hasenbergl, Laim
Territoria finitima: Munich, Dachau, Fürstenfeldbruck, Garching bei München, Q55278376, Q55278629, Neubiberg, Oberschleißheim, Ismaning, Unterföhring, Aschheim, Feldkirchen, Haar, Putzbrunn, Unterhaching, Grünwald, Pullach, Neuried, Planegg, Gräfelfing

Coniunctiones urbium

Urbes gemellae: Edimburgum, Kiovia

Monacum seu Monachium^[1]^[2]^[3] (Theodisce München; Bavarice Minga) est urbs et caput maxima terrae foederalis Bavariae. Urbs, cui erant habitantium 1537987 anno 2016, tertia est Germaniae omnis quo ad incolas pertinet, locum primum Berolino alterumque Hamburgo cedens.

Urbs medio saeculo duodecimo rite condita, sedes olim ducum et regum Bavariae, sedes (una cum Frisinga) archiepiscoporum Archidioecesis Monacensis et Frisingensis, universitatibus museisque ornata est. Quotannis mense Septembri exeunte per dies quattuordecim Octobralia habentur Germaniae maxima et celeberrima. Maiora sunt quam solemnia Canstadii popularia, quae ipsae quoque a fine mensis Septembris usque ad mensem Octobrem habentur.

Historia[recensere | fontem recensere]

Forum Marianum urbis Monaci (*Der Marckt zu München*, hodie *Marienplatz*) anno fere 1642 excussum (Matthaeus Merian, *Topographia Germaniae*).

Primum die 14 Iunii 1158 Monacum commemoratur sub nomine "forum apud Munichen" ("forum apud monachos"). Quo anno, oppido a duce Henrico Leone nuper condito, imperator Fridericus Barbarossa diplomate Augustae Videlicorum dato nundinas et vectigalia decrevit. Sedes facta est ducum Bavariae ab anno 1255, residentia imperialis ab anno 1328, Bavariae caput ab anno 1506.

Historia recentior[recensere | fontem recensere]

Mense Maio 1992, aeroportus Monacum "Franciscus Iosephus Strauß" apertus est, eodem tempore clausus est pristinus aeroportus Monacum Riem (Messestadt Riem) eisdemque locis centrum expositionis Monaci erectum est.

Geographia[recensere | fontem recensere]

Monacum est caput provinciae, quarum in Bavaria sunt septem. Inter metropoles Germaniae maximam densitatem incolarum habet.

Editissimus urbis locus est Mons Warnberg, cuius culmen 579 metra super mare est; infimus Schwarzhölzl, in Feldmochingo, parte urbis boreali, situs, qui locus 482 metra super mare iacet.

Isara flumen 13.7 chiliometra per terram urbis ex occidente australi in orientem borealem fluit. Insula musei, in qua Museum Germanicum est, atque proxima Insula Pratina sunt insulae celebratae fluminis. Districtus multos lacus magnos habet, qui sunt Lacus Ammeris, Lacus Wörthis, atque Lacus Starnbergensis. Aquae fluentes aliae sunt flumen Wuermum (Germanice Würm), qui ex Lacu Starnbergensi veniens per urbem occidentalem fluit, Rivus Hachingensis (Hachinger Bach), qui ad Perlachum territorium urbis init et in boreale Novi Perlachi perit, multa brachia Isarae, quae rivuli urbani Monacenses (Münchner Stadtbäche) dicuntur.

Cultura[recensere | fontem recensere]

Universitas Monacensis satis antiqua a principio anno 1472, ducatu in complures partes diviso, Ingolstadii, non Monaci, a duce Ludovico IX condita, anno 1800 a principe electore Maximiliano IV Iosepho Landishutam remota est. Ad horum principum honorem "Ludovico-Maximilianea" cognominatur. Denuo anno 1826 a rege Ludovico I Monacum constituta est. Universitas Technica Monacensis anno 1868 condita est.

Musea:

Pinacotheca Vetus
Pinacotheca Nova
Pinacotheca modernorum
Museum nationale Bavaricum
Museum Brandhorst
Glyptotheca (collectio artificiorum Graecorum et Romanorum)
Collectus Antiquitatum (e praehistoria et medio aevo priore)
Museum Witt (conlectio papilionum maxima orbis terrarum)
Museum quinque continentium (theodisce Museum Fünf Kontinente, prius Völkerkundemuseum)
Bibliotheca publica Bavarica inter divitissimas Europae omnis reputatur.

Urbs praeterea est notissima propter theatra et greges musicorum. Kammerspiele et Residenztheater sunt - illud urbanum, hoc publicum - theatra ludorum scaenicorum. Bayerische Staatsoper in Theatro Nationali operis et ballationibus, Staatstheater am Gärtnerplatz operettis et musical^? et ballationibus dedicatum est. Quotannis Münchner Opernfestspiele mensibus Iunio et Iulio habitae multos homines operarum amantes invitant et adlectant. Greges musicorum, velut Bayerisches Staatsorchester et Münchner Philharmoniker et Münchner Rundfunkorchester in totius orbis terrarum scaenas solent prodire.

Res oeconomicae[recensere | fontem recensere]

Domus editoria C. Bertelsmann Verlag hic est ex anno 1972.

Instrumenta divulgationis[recensere | fontem recensere]

Urbi Monaco loco instrumentorum divulgationis maius momentum est. Post Novum Eboracum numerus sedum domuum editoriarum Monaci secundus maximus orbis terrarum est.

Commeatus[recensere | fontem recensere]

Aeroportus Monacum (Codex IATA: MUC) 29 km ab urbis media Monaci abest, secundus maximus aeropoertuum Germaniae est. Connexus est aeroportus cum urbe per autovia A92 et per tramina S, lineas S1 et S8.

Ferriviae[recensere | fontem recensere]

Ferrivia subterranea metropolitana Monacensis (vulgo U-Bahn) omni die plurimos homines transvehit.

Clima[recensere | fontem recensere]

Urbi Monaco clima est "oceanicum" per enumerationem Köppen–Geiger, temperatura aëris media mense Ianuario 0.3° atque mense Iulio 19.4°, totius anni 9.7°, minima inter −3.7° et +12.3°, maxima inter 2.7° et 23.1°; pluviis mense Februario ad 46 mm tantum, mense Iulio 122 mm, per annum totum non minus quam 946 mm elevatis; diebus pluviosis per annum totum fere 129 accidentibus; humiditate relativa inter mensuras 55 centesimas mensibus Maio et Iulio et 81 centesimas mense Decembri, horis solis fulgentis mense Decembri 59, mense Iulio 238, per annum totum 1 777 repertis.^[4]

Incolae notabiles[recensere | fontem recensere]

Aloisius Niederalt, politicus et sodalis CSU, hic mortuus 2004
Antonius Hofreiter, rerum politicarum peritus factionis Viridum, hic natus 1970
Basilius Leontief, oeconomicus, hic anno 1905 natus
Bernhardus Stempfle, ordinis Sancti Hieronymi, theologus, scriptor, hic anno 1934 mortuus
Ericus Emminger, sodalis primo factionis Centri, deinde Factionis Popularis Bavaricae, hic anno 1951 mortuus
Ernestus Grassi philosophus, hic mortuus 1991
Ernestus Röhm, politicus Nazista, hic anno 1887 natus, 1934 mortuus
Fridericus Neumayer, politicus, hic mortuus 1973
Guillelmus de Ockham, philosophus, hic anno 1349 mortuus
Henricus Himmler, politicus Nazista, hic anno 1900 natus
Ioannes Robertus Becher, poeta et politicus, hic anno 1891 natus
Ioannes Schuberth, politicus, hic mortuus 1976
Ioannes Singhammer, rerum politicarum peritus factionis CSU, natus 1953
Iustus de Liebig, chemicus, hic anno 1873 mortuus
Maximilianus Weber sociologus, hic anno 1920 mortuus
Nicolaus Barthel, rerum politicarum peritus factionis SPD, natus 1955
Osvaldus Spengler eruditus, hic anno 1936 mortuus
Philippus Plein, sumptuosorum vestium factor
Ricardus Jaeger, politicus et sodalis CSU, hic mortuus 1998

Notae[recensere | fontem recensere]

↑ "Monacum vel Monachium, urbs Bavariae elegantissima et primaria, sedes ducum . . . cum palatio superbissimo": Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~.
↑ "Monacum, Monacum Bavariae": J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3
↑ "Monachium": Historia et commentationes Academiae Electoralis Scientiarvm et . . . , vol. 5 Von Academia Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Literarum Theodoro-Palatinae.
↑ Res climatologicae e Vicipaedia Anglica extractae, fontibus fidei dignis ibi citatis inter quos "Muenchen, Germany" apud World Weather Information Service.

Nexus interni

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Vicimedia Communia plura habent quae ad Monacum spectant (München, Munich).

Situs geographici et historici: Locus: 48°8′15″N 11°34′30″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Facebook Places • "09162000" apud Statistik-Portal • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani

Bishop, Jordan. 2018. Munich Named The Most Livable City In The World. Forbes, 25 Iunii. Textus interretialis.

Europae urbes milies milium incolarum

Athenae • Barcino • Belogradum • Berolinum • Birminghamia • Bruxellae • Bucaresta • Budapestinum • Casanum • Catharinopolis • Charcovia • Colonia Agrippina • Constantinopolis • Hamburgum • Kiovia • Londinium • Lutetia • Matritum • Mediolanum • Minscum • Monacum • Moscua • Neapolis • Novogardia Inferior • Odessa • Permia • Petropolis • Praga • Roma • Rostovia ad Tanaim • Samara • Serdica • Ufa • Varsavia • Vindobona • Volgogradum • Voronegia

Opus geopoliticum • Maximae urbes orbis terrarum • Index maximarum urbium Europaearum

Capsae cognatae: Urbes Europae capitales • Urbes Africae maximae • Urbes Americae Australis maximae • Urbes Americae Septentrionalis maximae • Urbes Asiae maximae • Urbes Indiae maximae • Urbes Oceaniae maximae • Urbes Sericae maximae

Urbes foederalium Germaniae terrarum capitales


Aquae Mattiacae • Berolinum • Brema • Dresda • Dusseldorpium • Erfordia • Hamburgum • Hannovera • Kielia • Magdeburgum • Moguntiacum • Monacum • Potestampium • Saravipons • Stutgardia • Suerinum

Regiones urbis Monaci


Allach-Untermenzing • Altstadt-Lehel • Aubing-Lochhausen-Langwied • Au-Haidhausen • Berg am Laim • Bogenhausen • Feldmoching-Hasenbergl • Hadern • Laim • Ludwigsvorstadt-Isarvorstadt • Maxvorstadt • Milbertshofen-Am Hart • Moosach • Neuhausen-Nymphenburg • Obergiesing • Pasing-Obermenzing • Ramersdorf-Perlach • Schwabing-Freimann • Schwabing-West • Schwanthalerhöhe • Sendling • Sendling-Westpark • Thalkirchen-Obersendling-Forstenried-Fürstenried-Solln • Trudering-Riem • Untergiesing-Harlaching

[1] "Monacum vel Monachium, urbs Bavariae elegantissima et primaria, sedes ducum . . . cum palatio superbissimo": Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~.

[2] "Monacum, Monacum Bavariae": J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3

[3] "Monachium": Historia et commentationes Academiae Electoralis Scientiarvm et . . . , vol. 5 Von Academia Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Literarum Theodoro-Palatinae.

[4] Res climatologicae e Vicipaedia Anglica extractae, fontibus fidei dignis ibi citatis inter quos "Muenchen, Germany" apud World Weather Information Service.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linea 1: / Linea 1: @@
+{{Capsa urbis Vicidata}}
-{{Commune Germaniae
+[[Fasciculus:Munich skyline.jpg|thumb|[[Ecclesia]] cathedralis]]
-|Nomen_germ                           = München
+'''Monacum''' seu '''Monachium'''<ref>"[http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof3/s0196a.html Monacum vel Monachium, urbs Bavariae elegantissima et primaria, sedes ducum . . . cum palatio superbissimo]": {{Hofmannus}}.</ref><ref>"Monacum, Monacum Bavariae": {{Graesse}}</ref><ref>"Monachium": [http://books.google.de/books?id=z-QAAAAAYAAJ&pg=PA317&lpg=PA317&dq=Peissenberga&source=bl&ots=aijQgLVU6v&sig=z5UPdUNv2l3Df2kehsVEsUXeIzs&hl=de&ei=97NZTMvRMJagsQbo7Nj8Cw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CCwQ6AEwAg#v=onepage&q=Monachium&f=false Historia et commentationes Academiae Electoralis Scientiarvm et . . . , vol. 5 Von Academia Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Literarum Theodoro-Palatinae].</ref> (Theodisce ''München''; Bavarice ''Minga'') est [[urbs]] et [[caput (urbs)|caput]] maxima terrae foederalis [[Bavaria]]e. Urbs, cui erant [[incola|habitantium]] {{Numerus articulatus|1537987}} anno 2016, tertia est [[Germania]]e omnis quo ad incolas pertinet, locum primum [[Berolinum|Berolino]] alterumque [[Hamburgum|Hamburgo]] cedens.
-|Nomen_latinum                        = Monacum
-|Nomen_latina_gen                     = Monaci
-|Nomina_latina_alia                   = Monachum, Monachium
-|Insigne                              =Muenchen Kleines Stadtwappen.svg
-|Inscriptio_imaginis                  = [[Ecclesia]] cathedralis
-|Imago                                = Munich skyline.jpg
-|Situs                                =Karte muenchen in deutschland.png
-|Terra_foederalis                     = Bavaria
-|CR                                   = -
-|Provincia_terrae                     = [[Bavaria Superior]]
-|Pagus_terrestris                     =
-|Pagus_urbanus                        = yes
-|Datum_numerus_incolarum              = 31 Decembris 2017
-|Spissitudo_incolarum                 = 4235
-|Numerus_incolarum                    = 1&thinsp;456&thinsp;039
-|Altitudo                             = 519
-|Area                                 = 310.7
-|Communi_coniuncto                    = [[Edimburgum|Edimburgo]], [[Verona]], [[Burdigala]], [[Sapporia]], [[Cincinnati|urbe Cincinnati]], [[Chiovia]], urbe Harare
-|latd                                  =48
-|latm                                  =8
-|lats                                  =23
-|longd                                 =11
-|longm                                 =34
-|longs                                 =28
-|Nota_autocineti                       = M
-|Numerus_regionum                      = 25
-|Numerus_partium                       =
-|Numerus_cursualis                     = ab 80331 ad 81929
-|Praefixum_telephonicum                = 089
-|Inscriptio_cursualis                  = Marienplatz 8
-München
-|Nota_magistratus_communalis           = 09 1 62 000
-|UN_LOCODE                             = DE MUC
-|NUTS                                  =
-|Nomen_mag                             = Dieter Reiter
-|Superior                              = ita
-|Magister                              = ita
-|Datum_magister_civium                 = 2006
-|Factio_magistri                       = Socialis Democratica Factio Germaniae
-|Aes_alienum                           =
-|Datum_aes_alienum                     =
-|Portio_opere_carentium                =
-|Datum_portio_carentium                =
-|Portio_peregrinorum                   =
-|Datum_portio_peregrinorum             =
-|Pagina_interretialis                   = http://www.muenchen.de/ Caput Bavariae
-|postscripta                            =
-}} <!-- explicit data !-->
-'''Monacum''' seu '''Monachium'''<ref>"[http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof3/s0196a.html Monacum vel Monachium, urbs Bavariae elegantissima et primaria, sedes ducum . . . cum palatio superbissimo]": {{Hofmannus}}</ref><ref>"Monacum, Monacum Bavariae": {{Graesse}}</ref><ref>"Monachium": [http://books.google.de/books?id=z-QAAAAAYAAJ&pg=PA317&lpg=PA317&dq=Peissenberga&source=bl&ots=aijQgLVU6v&sig=z5UPdUNv2l3Df2kehsVEsUXeIzs&hl=de&ei=97NZTMvRMJagsQbo7Nj8Cw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CCwQ6AEwAg#v=onepage&q=Monachium&f=false Historia et commentationes Academiae Electoralis Scientiarvm et . . . , vol. 5 Von Academia Electoralis Scientiarum et Elegantiorum Literarum Theodoro-Palatinae]</ref> (Theodisce ''München'') est [[urbs]] et [[caput (urbs)|caput]] maxima terrae foederalis [[Bavaria]]e. Urbs, cui erant habitantium 1&thinsp;388&thinsp;308 anno 2012, tertia est [[Germania]]e omnis quo ad incolas pertinet, locum primum [[Berolinum|Berolino]] alterumque [[Hamburgum|Hamburgo]] cedens.
-Urbs medio [[saeculum 12|saeculo duodecimo]] rite condita, sedes olim ducum et regum Bavariae, sedes (una cum [[Frisinga]]) archiepiscoporum [[Archidioecesis Monacensis et Frisingensis]], universitatibus museisque ornata est. Quotannis mense Septembri exeunte per dies quattuordecim [[Festum Octobre|sollemnia Octobria]] (''Oktoberfest'') habentur Germaniae maxima et celeberrima. Magis sunt quam solemnia [[Canstadium|Canstadii]] popularia, quae ipsae quoque a fine mensis Septembris usque ad mensem Octobrem habentur.
+Urbs medio [[saeculum 12|saeculo duodecimo]] rite condita, sedes olim ducum et regum Bavariae, sedes (una cum [[Frisinga]]) archiepiscoporum [[Archidioecesis Monacensis et Frisingensis]], universitatibus museisque ornata est. Quotannis mense [[September|Septembri]] exeunte per dies quattuordecim [[Octobralia]] habentur Germaniae maxima et celeberrima. Maiora sunt quam solemnia [[Canstadium|Canstadii]] popularia, quae ipsae quoque a fine mensis Septembris usque ad mensem [[October|Octobrem]] habentur.
 == Historia ==
-[[Fasciculus:Marcktzumuenchen.png|thumb|upright=1.25|Forum Marianum urbis Monaci (''Der Marckt zu München'', hodie ''Marienplatz'') anno fere 1642 excussum ([[Matthaeus Merian]], ''Topographia Germaniae'').]]
+[[Fasciculus:Marcktzumuenchen.png|thumb|upright=1.25|Forum Marianum urbis Monaci (''Der Marckt zu München'', hodie ''Marienplatz'') anno fere [[1642]] excussum ([[Matthaeus Merian]], ''Topographia Germaniae'').]]
-Primum die [[14 Iunii]] [[1158]] Monacum commemoratur sub nomine "forum apud Munichen" (i. e. "forum apud [[monachus|monachos]]. Eo anno, oppido a duce [[Henricus (dux Brunsvicensis)|Henrico Leone]] nuper condito, imperator [[Fridericus I (imperator)|Fridericus Barbarossa]] diplomate [[Augusta Vindelicorum|Augustae Videlicorum]] dato nundinas et vectigalia decrevit. Sedes facta est ducum Bavariae ab anno [[1255]], residentia imperialis ab anno [[1328]], Bavariae caput ab anno [[1506]].
+Primum die [[14 Iunii]] [[1158]] Monacum commemoratur sub nomine "forum apud Munichen" ("forum apud [[monachus|monachos]]"). Quo anno, [[oppidum|oppido]] a duce [[Henricus (dux Brunsvicensis)|Henrico Leone]] nuper condito, imperator [[Fridericus I (imperator)|Fridericus Barbarossa]] diplomate [[Augusta Vindelicorum|Augustae Videlicorum]] dato nundinas et vectigalia decrevit. Sedes facta est [[Ducatus Bavaria|ducum Bavariae]] ab anno [[1255]], residentia imperialis ab anno [[1328]], Bavariae caput ab anno [[1506]].
+=== Historia recentior ===
+Mense Maio [[1992]], [[aeroportus Monacum]] "[[Franciscus Iosephus Strauß]]" apertus est, eodem tempore clausus est pristinus [[aeroportus Monacum Riem]] (''Messestadt Riem'') eisdemque locis centrum expositionis Monaci erectum est.
 == Geographia ==
-Monacum est caput provinciae, quarum in Bavaria sunt septem. Inter metropoles Germaniae maximam densitatem incolarum habet.
+Monacum est caput [[provincia]]e, quarum in Bavaria sunt septem. Inter metropoles Germaniae maximam densitatem incolarum habet.
 Editissimus urbis locus est Mons Warnberg, cuius culmen 579 metra [[maris aequor|super mare]] est; infimus Schwarzhölzl, in Feldmochingo, parte urbis boreali, situs, qui locus 482 metra super mare iacet.
-[[Isara (Bavaricus)|Isara]] flumen 13.7 kilometra per territorium urbis ex occidente australi in orientem borealem fluit. Insula musei, in qua [[Museum Germanicum]] est, atque proxima Insula Pratina sunt insulae celebratae fluminis. Districtus multos lacus magnos habet, qui sunt [[Lacus Ammeris]], [[Lacus Wörthis]] atque [[Lacus Starnbergensis]]. Aquae fluentes aliae sunt flumen Wuermum (Germanice ''Würm''), qui ex Lacu Starnbergensi veniens per urbem occidentalem fluit, Rivus Hachingensis (''Hachinger Bach''), qui ad Perlachum territorium urbis init et in boreale Novi Perlachi perit, multa brachia Isarae, quae rivuli urbani Monacenses (''Münchner Stadtbäche'') dicuntur.<!-- exempli gratia  Rivus glacialis (''Eisbach''), Rivus Molarum Avis (''Auer Mühlbach''), qui ... -->
+[[Isara (Bavaricus)|Isara]] flumen 13.7 chiliometra per terram urbis ex occidente australi in orientem borealem fluit. [[Insula]] musei, in qua [[Museum Germanicum]] est, atque proxima Insula Pratina sunt insulae celebratae fluminis. [[Districtus]] multos lacus magnos habet, qui sunt [[Lacus Ammeris]], [[Lacus Wörthis]], atque [[Lacus Starnbergensis]]. Aquae fluentes aliae sunt flumen Wuermum (Germanice ''Würm''), qui ex Lacu Starnbergensi veniens per urbem occidentalem fluit, [[Rivus Hachingensis]] (''Hachinger Bach''), qui ad Perlachum territorium urbis init et in boreale Novi Perlachi perit, multa brachia Isarae, quae rivuli urbani Monacenses (''Münchner Stadtbäche'') dicuntur.<!-- exempli gratia  Rivus glacialis (''Eisbach''), Rivus Molarum Avis (''Auer Mühlbach''), qui ... -->
 == Cultura ==
-[[Fasciculus:Maria vor ihrer Kirche.jpg|thumb|upright=1.25|Maria Monacensis]]
+[[Fasciculus:Maria vor ihrer Kirche.jpg|thumb|upright=1.25|Maria Monacensis.]]
 [[Universitas Ludovico-Maximilianea Monacensis|Universitas Monacensis]] satis antiqua a principio anno [[1472]], ducatu in complures partes diviso, [[Ingolstadium|Ingolstadii]], non Monaci, a duce [[Ludovicus IX (dux Bavariae)|Ludovico IX]] condita, anno [[1800]] a principe electore [[Maximilianus I Iosephus (rex Bavariae)|Maximiliano IV Iosepho]] [[Landishuta]]m remota est. Ad horum principum honorem "Ludovico-Maximilianea" cognominatur. Denuo anno [[1826]] a rege [[Ludovicus I (rex Bavariae)|Ludovico I]] Monacum constituta est. [[Universitas Technica Monacensis]] anno [[1868]] condita est.
@@ Linea 74: / Linea 29: @@
 * [[Museum nationale Bavaricum]]
 * Museum Brandhorst
-* Glyptotheca (collectio artificiorum Graecorum et Romanorum)
+* [[Glyptotheca (Monacum)|Glyptotheca]] (collectio artificiorum Graecorum et Romanorum)
 * [[Collectus Antiquitatum (Monacum)|Collectus Antiquitatum]] (e praehistoria et medio aevo priore)
 * [[Museum Witt]] (conlectio [[papilio]]num maxima orbis terrarum)
@@ Linea 80: / Linea 35: @@
 * [[Bibliotheca publica Bavarica]] inter divitissimas Europae omnis reputatur.
 Urbs praeterea est notissima propter theatra et [[grex|greges]] musicorum. ''Kammerspiele'' et ''Residenztheater'' sunt - illud urbanum, hoc publicum - theatra ludorum scaenicorum. ''Bayerische Staatsoper'' in ''Theatro Nationali'' [[opera|operis]] et [[saltatio|ballationibus]], ''Staatstheater am Gärtnerplatz'' [[operetta|operettis]] et musical{{dubsig}} et ballationibus dedicatum est. Quotannis ''Münchner Opernfestspiele'' mensibus Iunio et Iulio habitae multos homines operarum amantes invitant et adlectant. Greges musicorum, velut ''Bayerisches Staatsorchester'' et ''Münchner Philharmoniker'' et ''Münchner Rundfunkorchester'' in totius orbis terrarum scaenas solent prodire.
 == Res oeconomicae ==
-Domus editoria [[C. Bertelsmann Verlag]] hic est usque ab anno [[1972]].
+Domus editoria [[C. Bertelsmann Verlag]] hic est ex anno [[1972]].
+== Instrumenta divulgationis ==
+Urbi Monaco loco [[Instrumenta divulgationis|instrumentorum divulgationis]] maius momentum est. Post [[Novum Eboracum (urbs)|Novum Eboracum]] numerus sedum [[domus editoria|domuum editoriarum]] Monaci secundus maximus orbis terrarum est.
 == Commeatus ==
 [[Fasciculus:Munich Tram M5.jpg|thumb|[[Transviaria raeda]] [[albus|alba]] [[caeruleus|caeruleaque]] [[ferrivia strataria|ferriviae stratariae]].]]
+[[Aeroportus Monacum]] (Codex IATA: MUC) 29 km ab urbis media Monaci abest, secundus maximus aeropoertuum Germaniae est. Connexus est aeroportus cum urbe per [[autovia]] A92 et per tramina S, lineas S1 et S8.
+=== Ferriviae ===
 [[Ferrivia subterranea]] metropolitana Monacensis (vulgo ''[[Ferrivia Subterranea Monacensis|U-Bahn]]'') omni die plurimos homines transvehit.
@@ Linea 93: / Linea 54: @@
 == Incolae notabiles ==
-* [[Guillelmus de Ockham]], philosophus, hic anno 1349 mortuus
+* [[Aloisius Niederalt]], politicus et sodalis [[CSU]], hic mortuus 2004
+* [[Antonius Hofreiter]], rerum politicarum peritus factionis [[Foedus 90/Virides|Viridum]], hic natus 1970
-* [[Iustus de Liebig]], chemicus, hic anno 1873 mortuus
-* [[Ernestus Röhm]], politicus [[NSDAP|Nazista]], hic anno 1887 natus, 1934 mortuus
-* [[Maximilianus Weber]] sociologus, hic anno 1920 mortuus
-* [[Osvaldus Spengler]] eruditus, hic anno 1936 mortuus
-* [[Ericus Emminger]], sodalis primo factionis [[Centrum|Centri]], deinde [[Factio Popularis Bavarica|Factionis Popularis Bavaricae]], hic anno 1951 mortuus
-* [[Henricus Himmler]], politicus [[NSDAP|Nazista]], hic anno 1900 natus
 * [[Basilius Leontief]], oeconomicus, hic anno 1905 natus
 * [[Bernhardus Stempfle]], [[ordo Sancti Hieronymi|ordinis Sancti Hieronymi]], [[theologus]], [[scriptor]], hic anno 1934 mortuus
+* [[Ericus Emminger]], sodalis primo factionis [[Centrum|Centri]], deinde [[Factio Popularis Bavarica|Factionis Popularis Bavaricae]], hic anno 1951 mortuus
-* [[Ioannes Singhammer]], rerum politicarum peritus factionis [[CSU]], natus 1953
+* [[Ernestus Grassi]] philosophus, hic mortuus 1991
-* [[Nicolaus Barthel]], rerum politicarum peritus factionis [[SPD]], natus 1955
+* [[Ernestus Röhm]], politicus [[NSDAP|Nazista]], hic anno 1887 natus, 1934 mortuus
 * [[Fridericus Neumayer]], politicus, hic mortuus 1973
+* [[Guillelmus de Ockham]], philosophus, hic anno 1349 mortuus
+* [[Henricus Himmler]], politicus [[NSDAP|Nazista]], hic anno 1900 natus
+* [[Ioannes Robertus Becher]], poeta et politicus, hic anno 1891 natus
 * [[Ioannes Schuberth]], politicus, hic mortuus 1976
+* [[Ioannes Singhammer]], rerum politicarum peritus factionis [[CSU]], natus 1953
-* [[Ernestus Grassi]] philosophus, hic mortuus 1991
-* [[Ricardus Jaeger]], politicus et sodalis [[CSU]], hic mortuus 1998
+* [[Iustus de Liebig]], chemicus, hic anno [[1873]] mortuus
-* [[Aloisius Niederalt]], politicus et sodalis [[CSU]], hic mortuus 2004
+* [[Maximilianus Weber]] sociologus, hic anno [[1920]] mortuus
-* [[Antonius Hofreiter]], rerum politicarum peritus factionis [[Foedus 90/Virides|Viridum]], hic natus 1970
+* [[Nicolaus Barthel]], rerum politicarum peritus factionis [[SPD]], natus [[1955]]
+* [[Osvaldus Spengler]] eruditus, hic anno [[1936]] mortuus
 * [[Philippus Plein]], sumptuosorum [[vestis|vestium]] factor
+* [[Ricardus Jaeger]], politicus et sodalis [[CSU]], hic mortuus [[1998]]
 == Notae ==
@@ Linea 117: / Linea 79: @@
 {{NexInt}}
 * [[:Categoria:Alumni Universitatis Monacensis|Alumni Universitatis Monacensis]]
+* [[428 Monachia]]
 == Nexus externi ==
 {{CommuniaCat|München|Monacum}}
+{{Fontes geographici}}
 {{Coord|48|8|23|N|11|34|28|E|display=title}}
 *Bishop, Jordan. [[2018]]. Munich Named The Most Livable City In The World. ''Forbes,'' 25 Iunii. [https://www.forbes.com/sites/bishopjordan/2018/06/25/monocle-most-livable-city-quality-life-survey-2018-munich/#5e1cb4886153 Textus interretialis.]
@@ Linea 129: / Linea 93: @@
 {{Myrias|Geographia}}
-[[Categoria:Monacum|!]]
+[[Categoria:Monacum| ]]
+[[categoria:Sedes archiepiscopales Germaniae]]
 [[Categoria:Urbes milies milium incolarum]]
+[[Categoria:Urbes olim capitales]]