Opus agriculturae

Opus agriculturae, Latine a Palladio Rutilio Tauro Aemiliano scriptum est, fortasse saeculo IV (sed de aetate Palladii fere nihil scimus). Hoc opus in libros tredecim digeritur, quorum primus de agri cultura in genere disserit, alii de opere singulorum mensium.

Editiones

Editiones librorum de re rustica Latinorum

• 1472: Scriptores rei rusticae, seu Cato, Varro, Columella, Palladius Rutilius Taurus; curaverunt Georgius Merula [Alexandrinus] et Franciscus Colucia. Venetiis: apud Nicolaum Ienson, 1472 (Latine) Textus Alibi
• 1482: Scriptores rei rusticae, seu Cato, Varro, Columella, Palladius Rutilius Taurus; curaverunt Georgius Merula [Alexandrinus], Franciscus Colucia et M. Bottonus. Regii Lepidi: Bartholomaeus de Bruschis, 1482 (Latine) Textus apud Internet Archive
• 1494: Opera agricolationum, Columellae, Varronis, Catonisque nec non Palladii; cum excriptionibus Philippi Beroaldi & commentariis quae in aliis impressionibus non extant. Bononiae: Benedictus Hectoris, 1494; opus et Regii Lepidi (impensis Dionysii Bertochi; apud Franciscum Mazalum) et Bononiae interdum reimpressum (Latine)
• 1514: Libri de re rustica: M. Catonis lib. I; M. Terentii Varronis lib. III; L. Iunii Moderati Columellae lib. XII; eiusdem De arboribus liber ...; Palladii lib. XIIII; de duobus dierum generibus, simulque de umbris & horis ...; Georgii Alexandrini enarrationes priscarum dictionum ... [ed. Ioannes Iucundus Veronensis]. Venetiis: in aedibus Aldi et Andreae soceri, 1514; opus 1528 (sine loco) et 1533 reimpressum (Latine) Editio 1514 apud Internet Archive
• 1515: Libri de re rustica: M. Catonis lib. I; M. Terentii Varronis lib. III; L. Iunii Moderati Columellae lib. XII; eiusdem de arboribus liber ...; Palladii lib. XIIII; de duobus dierum generibus, simulque de umbris & oris ...; a Nicolao Angelio recogniti & typis excusi, cum indice & expositione omnium dictionum; additis nuper commentariis Iunii Pompo. Fortunati in librum De cultu hortorum, cum adnotationibus Philippi Beroaldi. Florentiae: opera et impressa Philippi Iuntae, 1515; opus 1521 per heredes Philippi Iuntae reimpressum (Latine) [https://archive.org/details/ita-bnc-ald-00000191-001
• 1521: Scriptores rei rusticae. Basileae, 1521 (Latine)
• 1529: Libri de re rustica. Lutetiae: Iodocus Badius Ascensius, 1529 (Latine) Textus apud Internet Archive
• 1533: Libri de re rustica: M. Catonis, Marci Terentii Varronis, L. Iunii Moderati Columellae, Palladii Rutilii, quorum pagina sequenti reperies. Lutetiae: apud Galeotum à Prato, 1533 (Latine) Textus apud Internet Archive
• 1535: De re rustica: M. Catonis lib. I; M. Terentii Varonis lib. III; Palladii lib. XIIII. Lugduni: Sebastianus Gryphius, 1535. Opus et partim et totaliter interdum reimpressum (Latine)
• 1536: De re rustica: M. Catonis liber I; M. Terentii Varronis lib. III; Palladii lib. XIIII; L. Iunii Moderati Columellae lib. XIII; priscarum vocum in libris de re rustica enarrationes, per Georgium Alexandrinum; Philippi Beroal[di] in lib. XIII Columellae annotationes; Aldus de dierum generibus, simulque de umbris & horis .... Coloniae: Ioannes Gymnicus excudebat, 1536 (Latine)
• 1543: Libri de re rustica: M. Catonis lib. I, M. Terentii Varronis lib. III, per P. Victorium, ad veterum exemplarium fidem, suae integritati restituti; L. Iunii Moderati Columellae de re rustica libri XII; eiusdem de arboribus liber; enarrationes vocum priscarum in libris de re rustica, per Georgium Alexandrinum; Philippi Beroaldi in libros XIII Columellae annotationes; Aldus de dierum generibus, simulque de umbris & horis ...; Palladii Rutilii Tauri Aemiliani ... de re rustica libri XIIII: Petri Victorii explicationes suarum in Catonem, Varronem, Columellam castigationum. Parisiis: ex officina Roberti Stephani typographi regii, 1543; opus similiter Lugduni 1548-1549 impressum (Latine)
• 1595: Rei rusticae auctores Latini veteres M. Cato, M. Varro, L. Columella, Palladius; priores tres, e vetustiss. editionibus; quartus, e veteribus membranis aliquammultis in locis emendatiores; cum tribus indicibus, capitum, auctorum, & rerum ac verborum memorabilium. Heidelbergae: ex Hier. Commelini typographio, 1595 (Latine)
• 1735: Scriptores rei rusticae veteres Latini Cato, Varro, Columella, Palladius; quibus nunc accedit Vegetius de mulo-medicina et Gargilii Martialis fragmentum; adiectae notae et lexicon rei rusticae curante I.M. Gesnero. Lipsiae, 1735; opus 1773-1774 ab A. Ernestio rursus editum; Manhemii 1781 et Biponti 1787-1788 reimpressum (Latine)
• 1794-1797: Scriptorum rei rusticae veterum latinorum tomus primus-[quartus] ex librorum scriptorum atque editorum fide et virorum doctorum coniecturis correxit, atque interpretum omnium collectis, et excerptis commentariis suisque illustravit Io. Gottlob Schneider, Saxo. Lipsiae: sumtibus Casp. Fritsch, 1794-1797 (Latine)
• 1844: Les agronomes latins: Caton, Varron, Columelle, Palladius; avec la traduction en français; publiés sous la direction de M. Nisard. Catonis versio de feu Antoine, professeur à la ferme modèle de Roville; Varronis de M. Wolf; Columellae et Palladii de Saboureux de La Bonnetterie, revue. Lutetiae: Dubochet, 1844. Opus 1864, 1877 apud Firmin-Didot reimpressum (Latine, Francogallice) Editio 1844 editio 1864

Editiones Palladii tantum

• 1543: Palladii Rutilii Taurii Aemiliani, viri illustris, De re rustica libri XIIII. Parisiis: ex officina Roberti Stephani typographi regij, 1543
• 1781: Palladii Rutil. Tauri Aemiliani de re rustica curante J. M. Gesnero. Mannhemii, 1781
• 1898: Palladii Rutilii Tauri Aemiliani Opus agriculturae ex recensione J.C. Schmittii. Lipsiae: Teubner, 1898 (Bibliotheca Teubneriana)
• 1926: Palladii Rutilii Tauri Aemiliani viri illustirs Opus agriculturae : liber quartus decimus De veterinaria medicina ed. Josef Svennung. Gotoburge: Eranos' Förlag, 1926
• 1975: Palladii Rutilii Tauri Aemiliani viri inlustris Opus agriculturae, De veterinaria medicina, De insitione edidit Robert H. Rodgers. Lipsiae: Teubner, 1975 (Bibliotheca Teubneriana) ISBN 3-598-71573-0
• 1976- : Palladius, Traité d'agriculture; texte établi, traduit et commenté par René Martin. Lutetiae: Les Belles Lettres, 1976- (Collection des universités de France)
• 2006: Rutilio Tauro Emiliano Palladio, Opus agriculturae; testo e traduzione a cura di Enrico Di Lorenzo, Bruno Pellegrino, Saverio Lanzaro. Salerni, 2006. ISBN 9788887030945

Versiones mediaevales

• Palladius On husbondrie; edited from the unique ms. of about 1420 A.D. in Colchester Castle, by the Rev. Barton Lodge; with a ryme index edited by Sidney J. H. Herrtage. Londinii: Trübner, 1873-1879 (Early English Text Society)
• The Middle-English translation of Palladius de re rustica edited with notes by Marc Liddell. Berolini: Ebering, 1896
• Palladius Rutilius Taurus Aemilianus: Obra de agricultura traducida y comentada en 1385 por Ferrer Sayol; edición de Thomas M. Capuano. Madison: Hispanic Seminary of Medieval Studies, 1990
• Volgarizgamento di Palladio: testo di lingua la prima volta stampato (anni c. 1340) a Paulo Zanotti recensa. Veronae: Dionigio Ramanzini, 1810

Versiones recentiores

• 1526: Della agricultura; versio Italica P. Marino. Senae, 1526; Venetiis, 1528, 1538
• 1554: Les treze lieures des choses rusticques; versio Francogallica J. Darces. Lutetiae, 1554
• 1560: La villa di Palladio Rutilio Tauro Emiliano, tradotta nuouamente per Francesco Sansovino, nella quale si contiene il modo di cultiuar la terra di mese in mese, di inserir gli arbori, di gouernar gli horti, & i giardini, con la proprieta de frutti, delle herbe, & de gli animali, con molte altre cose utili a prò del contado. Venetiis, 1560
• 1807: The fourteen books of Palladius Rutilius Taurus Aemilianus on agriculture; versio Anglica Thomassi Owen. Londinii: printed for J. White, 1807
• 1843: L'économie rurale de Palladius Rutilius Taurus Aemilianus; versio Francogallica J. R. T. Cabaret-Dupaty. Lutetiae: Panckoucke, 1843 Textus
• 1976- : Palladius, Traité d'agriculture; texte établi, traduit et commenté par René Martin. Lutetiae: Les Belles Lettres, 1976- (Collection des universités de France)
• 2006: Rutilio Tauro Emiliano Palladio, Opus agriculturae; testo e traduzione a cura di Enrico Di Lorenzo, Bruno Pellegrino, Saverio Lanzaro. Salerni, 2006. ISBN 9788887030945

Nexus interni

• Libri de re rustica antiqui
• De veterinaria medicina (opusculum ab R. H. Rodgers ut librum quartum decimum operis agriculturae ordinatum)
• De insitione carmen elegiacum (a J. C. Schmitt ut librum quartum decimum operis agriculturae ordinatum)

Nexus externi

• Textus Latinus ex editione Schmitt extractus
• Versio Anglica poëtica saeculi XIV

Bibliographia

• Robert H. Rodgers, An Introduction to Palladius. Londinii: Institute of Classical Studies, 1975

Haec stipula ad litteras spectat. Amplifica, si potes!

De hac re nexus intervici usque adhuc absunt. Adde, si reppereris.