Mediolanensis dialectus

E Vicipaedia

Mediolanensis dialectus Italicae urbis Mediolani atque eius provinciae sermo est. Praeclari poetae et scriptores in mediolanense sermone scripserunt, exempli gratia Carolus Porta.

Importante est scire mediolanense non esse dialectum linguae Italicae, sed illae Langobardae occidentalis. Hoc equivocum est perdiffusum in opinione pubblica Italiae. Mediolanensis dialectus non habet status officialis, nec Mediolani nec in provincia. Pro cognoscentia huius dialecti, sunt dictionaria, libri grammaticae et poesis, et etiam traductio Evangelii.

Ob statum suum non officialem, Mediolanense non habet orthographiam unicam, sed multas. Antiquor omnium ortographiarum est illa litteraria, usa a Carolo Porta et aliis poetis. Sed haec ortographia non est pratica pro omnibus dialectis Langobardicae linguae, quia in ipsis sunt sona quae non sunt in Mediolanensi. Ob hunc casum, natae sunt aliae ortographiae cum maiore numero similitudinium cum ortographia linguae Italicae (appellatae more langobardico ünificaa).


Comparatio cum lingua Italica[recensere | fontem recensere]

Mediolanensis dialectus tam se differt ex Italico sermone tam ut est difficile facere paragones intra eos, sed ii faciendi sunt quia qui loquuntur primum, etiam alterum.

  • Mediolanensis dialectus numerum maiorem vocalium habet quam Italico (ö, ü).
  • Etiam se differunt ob rem quantitatis vocalicae: est parlà (loqui) et est parlaa (locutus); pass (passus) et paas (pax). Haec peculiaritas bene videtur cum unificata ortographia.
  • Mediolanensis dialectus habet, quam etiam aliis dialectis linguae Langobardicae, maiorem numerum elisionum vocalium in verbis quae veniunt de Latina lingua quam Italico, nisi verbum non habet suam finem cum littera -a.
    • Verbum latinum pons > pontem fit:
      • Italice ponte
      • Langobardice (ergo etiam more Mediolanensi): pont/punt
    • Verbum latinum durus > durum fit:
      • Italice duro
      • Langobardice: dur/dür
    • Denique, verbum latinum rota > rotam fit:
      • Italice: ruota
      • Langobardice: roeuda/röda
  • Pronomen ante verbum in Mediolanensi dialecto quasi semper ponendum est (ego sum > mi son/sun; et cetera) sed haec peculiaritas, cum Italicus sermo, in quo eadem non est, tulisset suam influentiam, non est hodie vinculans, etiam si permanet in II et III persona singulari:
    • tu es fit:
      • te seet
      • ti te seet
    • ille est fit:
      • l'è
      • lù/lü l'è
  • Negatio est post verba:
    • ego non habeo fit:
      • mi gh'hoo/gh'huu minga aut /no

Exempla mutationum de Latino sermone in Mediolanensem[recensere | fontem recensere]

  • Filius> Filiolus> Filiòl> Filiö> Fiöö
  • Canis> Canem> Càn
  • Pater>Pàder
  • Ille> Ill> Ell> El
  • Capere> Capare> Capar> Ciapar> Ciapà
  • Frater> Fratellus> Fratell> Fradèl
  • Vos> Vos alii> Vos alteri> Vosalteri> Voialteri> Voiàlter> Viàlter
  • Quomodo> Quom> Com> Cumè
  • Pes> Pedem> Ped> Pee
  • Homo> Hom> Òmm (plurale: Òmen)
  • Alter> Alter
  • Semper> Semper
  • Plus> Pluse, Puse
  • Bona> Bona
  • Amavi> Amavi
  • De;Me,Te,Se> De;Me,Te,Se
  • Laxare> Lassà

Haec stipula ad linguam vel ad linguisticam spectat. Amplifica, si potes!