Litterae Claudianae

Litterae Claudianae

Cippus pomoerii Claudianus. Verba ultimae lineae "ampliavit terminavitq[ue]" digammate inverso scribuntur

Litterae Claudianae sunt a Claudio Imperatore Romano (regno 41–54) adventae. Tres enim litteras induxit:

• Antisigma, littera C retroversa, ad BS et PS commutanda, sicut littera X litteras CS et GS surrogavit, et incensa littera Graeca psi. Species autem huius litterae disputatur, cum epigrammata hanc litteram monstrantia absint. Vere teneri duabus litteris C, una adversus alteram, possit, vel symbolo alio.
• Digamma inversum, littera F conversa, ut V consonans (/w/) repraesentetur, incensa littera Graeca digamma.
• Littera H dimidia, sine nomine, ad sonum medium repraesentandum, litteram vocalem brevem inter U et I prae consonantibus labialibus verborum sicut optumus/optimus.

Claudio principe, hae litterae paulum adhibitae in inscriptionibus publicis sunt, sed litterae post mortem eius consenuerunt. Probabiliter formae litterarum optatae sunt ut deflexus leniatur, quoniam ex illius aetatis exemplaribus litterarum fieri poterant. Claudius ad litteras addendas animatus esse possit dictione Antoniae matris, iuventate Claudio dicta, qua eum tam imperatorem exstaturus quam abecedarium mutaturus esse dixit. Etiam animatus esse possit a progenitore Appio Claudio censore, qui antehac abecedarium convertit. Claudius enim litteras induxit ipso censore, argumentis adhibendis quae in annotationibus Taciti rerum gestarum scriptoris de Claudii regno servata sunt. Postmodo, littera Y abecedario Latino addita est, ut "H dimidium" Claudii agens.

“	Novas etiam commentus est litteras tres ac numero veterum quasi maxime necessarias addidit; de quarum ratione cum privatus adhuc volumen edidisset, mox princeps non difficulter optinuit ut in usu quoque promiscuo essent. Exstat talis scriptura in plerisque libris ac diurnis titulisque operum.	”
—Suetonius

Claudius, has litteras creando, scientam demonstravit historicarum evolutionis et adfinitatis abecedariorum Graeci, Latini et Italici. Demagis, discrimen phoneticum adnovit inter sonos (/w/) et (/u/), satis sonos censens varios ut varias litteras emeruissent.

Littera C retroversa quoque ut numerus Romanus adhibita est.

Cum Unicode 5.0.0 divulgatum sit, litterae iam sustinentur. Sic scribuntur:

descriptio	littera	Unicode	HTML
F conversum maiusculum F conversum minusculum	Ⅎ ⅎ	U+2132 U+214E	Ⅎ ⅎ
C retroversum maiusculum C retroversum minusculum	Ↄ ↄ	U+2183 U+2184	Ↄ ↄ
H dimidium maiusculum H dimidium minusculum	Ⱶ ⱶ	U+2C75 U+2C76	Ⱶ ⱶ

Lege etiam

• Oliver, Revilo P. (1949). "The Claudian Letter Ⱶ". American Journal of Archaeology (American Journal of Archaeology, Vol. 53, No. 3) 53 (3): 249–257  (Anglice)
• Ryan, F. X. (1993). "Some Observations on the Censorship of Claudius and Vitellius, A.D. 47-48". American Journal of Philology (The American Journal of Philology, Vol. 114, No. 4) 114 (4): 611–618  (Anglice)